Aurten ere etorri eta joan dira inauteriak Eibarren. Azken hamar urteotan Koko-dantzek ekarri dute jaia herrira eta pasa den otsailaren 18an Gorosta eta Mandiolako bailarek izan zuten kokomarru, dantzari eta gainontzeko pertsonaia guztiak dantza eta kantuan ikusteko aukera.
Lau urteko zikloetako 3. bueltan sartuta, aurrean aipatutako bailaretan gora eta behera, baserriz-baserri, aritu ginen Kezkako dantzariek osatutako koko-kuadrila. Urtea joan eta urtea etorri, gainera, hango zein hemengo lagunak ere gehitu zaizkigu komitibara eta hauen laguntzaz jaia geroz eta handiago, ederrago egiten ari da. Eskerrik asko!
- Koko-dantzak. Argazkia: Fernando Retolaza dantzan CC BY-SA
Eibar zuloan dago, bai, baina bertan egote horrek ematen dizkigu inguruko mendi eta bailarak eta horrela, zuloan hasi, aldapan gora eta behera ibili eta berriro ere zuloan amaitzen ditugu koko-dantzok; merkatu-plazatik mendian gora eta bailarotatik Eibarko kaleetara.
Horixe ba urteroko jarduna: dantza, kantua, jan-erana eta festa. Jardun horri hasiera goizean goiz eman genion aurten ere: 08:30etarako Merkatu plazan! Bertan bota zuen Don Eusebiok lehen txapligua eta agurtu genituen baserritik produkturik onenak ekartzen ditutzen baserritarrak ere.
- Koko-dantzak. Argazkia: Fernando Retolaza – dantzan CC BY-SA
- Koko-dantzak. Argazkia: Fernando Retolaza – dantzan CC BY-SA
Zuloa lagatzeko momentu iritsi eta bailarak zain genituen goizean goizeko ihintza urtzen hasi zenerako.
- Koko-dantzak. Argazkia: Felipe Loiola – dantzan CC BY-SA
Azken urteetan hartutako martxari jarraituta taldearen erdia fungonetaz iritsi zen Gorosta zein Mandiolan urrutien gelditzen diren baserrietara. Horrela, ASua, Gisasola, Berretxinagoikoa, Ixua baserria, Ixua jatetxea, Nebera, Iturruagoikoa, Iturruabehekoa, Mandiolaginekoa, Mandiolazpikoa eta Arlaban egin dituzte bata bestearen ostean baina ez jarraian.
Izan ere, aurtengoan baserriko produktuak otarrean bezala sartu ditugu sabelean ere. Baserriotan hamarretako, hamaiketako eta hamabitakoak ere egin ditugu. Ederrak zeuden baserritarrek prestatutako odolostea, txistorra eta kroketak, besteak beste. Argi gelditu zaigu beste urte batez ere, ortuan bezain ongi moldatzen direla gure baserritarrak sukaldean!
- Koko-dantzak. Argazkia: Felipe Loiola – dantzan CC BY-SA
Bestalde, koko-dantzetatik gehien gustatzen zaigun alderdietako bat gugandik hain hurbil baina batzuetan hain urrun dauden baserrietako bizilagunekin elkartzea eta elkar ezagutzea da. Dantzarako, kanturako eta berriketarako aukera izan ohi dugu eta asko izaten dira egun honetan bizitako momentu hunkigarriak: txikienen irribarreetatik hasi, gazteen indarretik pasa eta helduen istorioetaraino. Aurtengoan ere dantzan, irribarrez eta malko txikiren batekin ospatu dugu elkartzeko aukera.
- Koko-dantzan. Argazkia: Felipe Loiola – dantzan CC BY-SA
- Koko-dantzan. Argazkia: Felipe Loiola – dantzan CC BY-SA
Ibilbidea oinez egin zuen taldeak, aldiz, Orbetik gora hasi zuen jarduna, eta baita ondo hasi ere. Aldapan gora hasi eta hori berori abesten amaitu genuen lehenengo baserrian, Eskaregin. Bertako txikiak, Haritzek, panderoa esku artean hartu eta koko jantzitako guztiak dantzan jarri bait gintuen San Blas eta kafe artean gosaria egiten genuen bitartean!
- Koko-dantzak. Argazkia: Fernando Retolaza – dantzan CC BY-SA
Kontzertua gutxi ez eta amak egindako Burburixo erropak jantzita batu zitzaingun ibilbidera Haritz, hau bai fitxajea!
- Koko-dantzak. Argazkia: Fernando Retolaza – dantzan CC BY-SA
Hurrengo baserri guztietan, Eskaregin, Agirregainekoan, Agirreazpikoan, Azaldegigainekoan, Nagiorben, Nagiorbebekoan, Bonetan, Sagarbietan, Azpirin, Mandiolagainekoan, Mandiolazpikoan eta Asolaazpikoan harrera ezin hobea egin ziguten etxeetakoek. Porru, patata, sagardo, sagar, intxaur, gazta, txorixo, aza eta abarrak emateaz gain mahai gaina ere odoloste, salda, tortila, okela egosi zein San Blasez beteta eskaini ziguten eta egon ziren baita etxean egon ezin eta atarian janari poltsa ederra laga zigutenik ere! Eskerrik asko hamaikagarrenez Eibarko baserritarrei!
2017ko Koko-dantza hauetan Azpiri baserriko atarian elkartu ginen bi taldeak. Gertukoa dugun baserria da gainera eta jendetza batu zen bertan, hangoak eta hemengoak, denak dantzan, denak saltsan! Mahai inguru ederra jarri ziguten Azpirin ere eta denok bertan geundela Koko-marruen soka-dantza egiteko plaza ederra ikusi genuen. Baita taldeko argazkia ateratzekoa ere.
- Koko-dantzan. Argazkia: Felipe Loiola – dantzan CC BY-SA
- Koko-dantzan. Argazkia: Felipe Loiola – dantzan CC BY-SA
Fox-trotarekin hasi eta arin-arinarekin bukatzen duen koko-dantza, lotuan, sueltuan eta makila-dantzan egiten duguna, kalejirak eta kokomarruen soka-dantza izan dira orain arte koko-dantzen errepertorioko pieza nagusiak, baina aurten habanera ere gehitu zaio honi. Marian Arregik Pepe Andoain-i ikasitako Molinatxo habanerarekin koko-dantzak eta baserri inguruak paregabeko eszenatoki bilakatu zitzaizkigun pega-pega eginda Habana Eibarko alturetara hurbiltzeko.
- Koko-dantzak. Argazkia: Fernando Retolaza – dantzan CC BY-SA
Baserrietako lanak amaituta, eta zulo ederrera bueltan, atseden apur bat hartu eta indarrak berreskuratzeko parada izan genuen Unbe elkartean. Hor ere taldeko mallabitarrek ekarritako enpanadak eta salda tradizio bilakatzen hasiak dira jada! Atsedenerako tartea ez da luzea izaten eta konturatu orduko Eibarko kaleak zain genituen festa jarraitzeko.
- Koko-dantzan. Argazkia: Felipe Loiola – dantzan CC BY-SA
19:00etan bildu ginen berriro ere dantza eta kantuari ein genion. Oraingoan baserri inguruetan paregabe lanean aritutako musikariei Mausitxak hartu zien lekukoa eta Zuloagatarren, Toribio Etxebarria, Untzaga, Kalbeton eta Plaza Barrian aritu ginen koko-dantzak erakusten! Eibartar ugari bilbu izan dira hasieratik jai honen inguruan baina orain, lehenengo txapligua entzun eta koko-dantzetako lehen bertsoak entzun zirenetik hamar urtera, giroak hobera egin du! Zuri ere eskerrik asko Eibar eta uste askotarako Koko-dantzak!
- Koko-dantzan. Argazkia: Felipe Loiola – dantzan CC BY-SA
Kolorez, inauteriz eta dantzaz jantzitako argazki gahiago ikusi nahi? Hona Fernando Retolaza eta Felipe Loiolaren koko-galeria:
