Hemen da Eibarko Euskal Jaiaren asteburu indartsuena, eta igandean izango dugu Eibarren Ezpalak jaialdia (larunbatean Iruñean), aurten arku-dantzen inguruan antolatu duguna.

Ezpalak, arku-dantzen nazioarteko jaialdia ospatuko da bihar
(larunbata) eta etzi (igandea) Iruñean eta Eibarren. Frantzia
(Toulouse), Galizia (Betanzos), Errioxa (San Asensio), Nafarroa
(Iruñea, Monteagudo), Bizkaia (Lanestosa) eta Gipuzkoako (Añorga, Oñati, Eibar) dantza taldeek parte hartuko dute Ezpalak 2008 jaialdian. Azken orduan Chimiche (Kanariar irlak) herriko taldeak kale egin du hegazkin txartelekin gertatutako arazo baten ondorioz.

Ibarzabal, 100 urte ondoren

Gregorio Santa Cruz-en liburuan azaldutakoaren arabera arabera, “Ibarzabal arku-dantza azken aldiz 1908an egin zuten, Eibarren ospatu
ziren Euskal Jaietan. Ordukoan Jose Azpiazuk gidatuta eta, besteak beste, Eulogio Garate,
Fernando Garate eta Candido Arrizabalaga partaide zituen taldeak dantzatu zuen. 1948an
Santa Cruzek, Eulogio Garatek emandako argibideetan oinarrituta, moldatu zuen dantza
berriz. Baina, azalpenean argitu bezala, moldaketa emakumeentzat eta dantzari kopurua
17tik 13ra murriztuz egin zuen Santa Cruzek”. 

Aurten 100 urte ospatzen dira Lore Jokoak Eibarren ospatu zirela eta besteak beste Antxon Narbaizak ospakizun horri buruz prestatu duen liburua  argitaratu du Ego Ibarrak. Hori guzti hori gogoan argi geneukan zein arku-dantza egingo genuen Ezpalak jaialdian Eibarko dantzariok. Eibarren badira urte batzuk ez dugula dantzatu eta oraingoan 1908ko emanaldia gogoan, mutil eta neska, denok dantzatuko dugu Ibarzabal arku-dantza.

Ezpalak, arku-dantzen nazioarteko jaialdia
Iruñean, maiatzaren 31an, larunbatean, 18:00etan Burgoen Plazan.
Eibarren, ekainaren 1, igandean 12:30etan Untzaga Plazan

Ezpalak, arku-dantzen nazioarteko jaialdia

Kezka dantza taldeko Joseba Aranzabal-ek irabazi du Eibarko San Juan jaietako kartel lehiaketa. Soka-dantza zabal eta eder batekin osatu du kartela Josebak eta irudi bizi eta koloretsu horrek irabazi du saria. Zorionak Joseba!!

Ingalaterra, York-era (zaharrera…) goaz datorren asteburuan. Ezpata-dantzen munduko jaialdi handienean parte hartuko du Kezka dantza taldeak. Maiatzaren 23tik 26ra ospatuko da York-en International Sword Spectacular jaialdia eta Arrateko ezpata-dantza erakutsiko du bertan Eibarko dantza taldeak.

9 herrialde, 50 ezpata-dantza talde eta 700 ezpata-dantzari bilduko ditu asteburu honetan Ingalaterrako York hiri zaharrean Sword Spectacular jaialdiak. Italia, Alemania, Txekia, Beljika, Noruega, Austria, Estatu Batuak eta Ingalaterrako taldekin batera Euskal Herriko ezpata-dantzen ordezkaria izango da Eibarko Kezka dantza taldea.

Lau urtetik behin ospatzen da Sword Spectacular. Larunbat eta igandean York-eko kaleak Europa eta Ameriketako ezpata-dantzek beteko dituzte, eta igande arratsaldean emanaldi berezia eskainiko dute taldeek York Theatre Royal antzokian.

Hilt and point

Europako dantza tradizio zahar eta zabalduenetakoa dugu ezpata-dantzena. Sei, zortzi, hamabi edo hogei dantzari, apaingarriak buru eta bularrean, txintxarriak belaun azpian eta ezpatak eskuetan. “Hilt and point” alegia “heldulekua eta punta” motako ezpata-dantzak bilduko ditu Sword Spectacular jaialdiak.

Horrek esan nahi du dantzariek ezpatak elkarri ematen dizkiotela, batek heldulekutik hartzen du ezpata eta besteak puntatik, eta horrela katea eta formazio bereziak osatzen dituzte.

Mota honetako ezpata-dantzak oso zabalduak daude Europan barrena eta XV. mendetik ezagutzen dira. Ingalaterrako hiri historiko ederrenetakoa batean, York-en buruko da jaialdia.

Ikusi eta ikasi

Arrateko ezpata-dantza erakusteaz gain, ezpata-dantzei buruz ikasteko aukera bikaina izango da Sword Spectacular. Antwerpen-eko Lange Wapper-eko lagunak agurtu,

Italia, Noruega edo Txekiako ezpata-dantzak ezagutu, Estatu Batuetako Orion Longsword taldeak eskainiko duen ikastaroan parte hartu eta ezpata-dantzen alorreko adituen hitzaldiak entzuteko aukera izango dugu. Izan ere, Stephen  Corrsin, Elsie Dunin eta Ivor Allsop-en hitzaldiak entzuteko aukera izango dugu York-en.

Corrsin ezpata-dantzen alorreko nazioarteko aditua da, gai honi buruzko liburu bikain baten egilea (euskal ezpata-dantzen inguruko erreferentzia bilduma onena dakar bere liburuak!) eta Pospí?il ikertzaile txekiarrak XX. mende hasieran Europan barrena (Euskal Herrian ere bai) egindako ezpata-dantzen filmazioak izango ditu mintzagai.

Kezka dantza taldearen 50. urteurrena ospatzeko opari bikaina izango da York-era egingo dugun bidaia.

Batista Kojuak irabazi du Arrate Kultur Elkarteak antolatzen duen XI. Eguen Zuri Argazki Lehiaketa. Bueno, Batista Kojuak baino Fernando Retolazak irabazi du, dantza taldearen jarraitzaile eta erretratatzaile fina den deportiboko argazkilariak. Koko-dantzetan ateratako honako argazki honetatik abiauta eta horrekin jolastuz lortutako irudiaren irabazi du saria.

Zorionak eta eskerrik asko Fernando!

Pasa den asteburuan ospatu da Elai-Alai dantza taldeak antolatzen duen Portugaleteko Folklore Azoka. Hirugarren edizioa izan da aurtengoa eta beste hainbat ekitaldiren artean Eibarko Kezka dantza taldeko dantzariok, Usartza txistu taldearekin batera Arrateko Amaren dantzak aurkeztu ditugu bertan.

Emanaldia arratsaldeko 19:30ean hasi genuen Arrateko ezpata-dantzarekin. Arrateko ezpata-dantzaren ondoren Arrateko trokeo-dantzak egin genituen: makil txikiena, makil handiena eta brokel-makilena. Txistulariak Jose Miguel Laskurain, Enrike Montero eta Iñaki Barua izan ziren.

Elai-Alaiko lagunek harrera bikaina egin ziguten, antolaketa gaitasun handia dute Portugaleteko dantzariek eta giro atseginean aritu ginen. Eskerrikasko!

• Arrateko dantzak Portugaleteko 3. Folklore Azokan 2008 [argazkiak]

Pasa den asteburuan ospatu dira Santa Kurutzeko jaiak Euskal Herriko hainbat herritan, eta tartean Eibarko Santa Kurutzeko auzoan ere bai. Honekin batera, Eibarko Arrate auzoan, urtero bezala, letaniak ospatu dira. Usartza txistulari taldeko kideak izan ditugu bietan dantzariei musika jartzen.

Igandean, maiatzaren 4an, 11tako mezaren ostean egin genuen Santa Kurutzeko auzotarrekin osatutako soka-dantza. Aurreskularia Aiert Ibarbia izan zen eta atzeskularia Ander Fernandez. Zerbitzari lanetan Unai Agirre eta Luken Aranburu aritu ziren.

Letaniak Arraten

Igandean baita ere, eta ordu berean, Arraten Letaniak ospatu ziren. Aurten gainera, Arrateko Ama Birjina berriztuaren irudia erakutsi zitzaien eibartarrei. Prozesioan Ama Birjinaren ondoan izan zen Enrike Izagirre eta ohi bezala agurra dantzatu zion Ama Birjinari santutegira itzultzean.

• Soka-dantza Santa Kurutzen 2008 [argazkiak]
• Letaniak Arraten 2008 [argazkiak]