Egun
batzuk pasa dira baina oraindik bizi-bizi ditugu Southmaptonera egindako
bidaiak piztu dizkigun sentsazioak.

Kezka dantza taldeko lau dantzari eta Elgoibarko Udalaren taldeko bi txistulari Southampton-en izan dira
bertako Basque Children of ´37 elkarteak antolatutako omenaldi
ekitaldian.

Southampton-eko “Solent University” izena daraman
unibertsitatean izan ziren ekitaldi guztiak. Han elkartu ziren bai Ingalaterran
bertan bizitzen geratu ziren “umeak” beraien senitartekoekin batera
eta baita Euskal Herrira bueltatutakoak ere.

Omenaldia larunbatean, hilaren 26an izan zen. Goizeko 12:30ak pasata hasi eta
arratsalde-gauerarte iraun zuten ekitaldiek. Tartean politikarien diskurtsoak,
gerrako umeen dokumentalaren emanaldia eta Kezka dantza taldearen aktuazioa ere
bai. Politikarien artean, Eusko Jaurlaritzaren izenean Miren Azkarate Kultura
sailburua izan zen bertan, baita Espainiako enbaxadorea ere eta azkenik
Ingalaterrako parlamentuko partidu kontserbadoreko bi ordezkari ere.

Esan
bezala, goizeko 12:30etan eman zitzaien hasiera ekitaldiei. Unibertsitateko
areto nagusian bildutako “umeek” beraien omenez egindako plakaren
inaugurazioa ikusteko aukera izan zuten. Kezkako Aiert Ibarbia dantzariak,
Elgoibarko Udal txistulari bandako Eneko Lasuen eta Andoni Urbieta txistularien
laguntzaz, inauguratu zuen plaka agurra dantzatuz. Plaka inauguratu ostean
unibertsitate kanpokaldean dagoen parkean jarraitu zuten ekitaldiek. Parkean
bertan atera zuten hara joandako “umeek” taldeko argazkia, eta ondoren,
“ume” hauek egon ziren kanping-denda zuri eta zabal horietako baten
ondoan dantza-soltean aritu ginen dantzariak: Aiert Ibarbia, Irati
Kortabitarte, Eneritz Ganboa eta Oier Ibarbia.

Unibertsitatea
bi eraikinetan banaturik dago, eta bien tartean parke txiki bat. Fandango eta
arin-arina dantzatu ostean ‘lunch’-aren ordua heldu zen eta denok, bai
dantzari, txistulari eta baita “umeak” ere kalejira batekin egin
genuen eraikin batetik besterako ibilbidea. Han, bazkaldu ostean, soka-dantza
egin genuen. Oier eta Aiert aurreskulari eta atzeskulari lanetan eta Eneritz
eta Irati berriz zerbitzari moduan. Sokan sartu genituen omenduez gain batek
baino gehiagok parte hartu nahi izan zuen soka-dantzan, batez ere bukaerako
kalejiran, gazte denborako oroitzapenak edo berreskuratu nahian.

Bazkalostean,
biribilketa doinuek eta dantzarako gogoek animaturik berriro ere bueltatu ginen
aurreko eraikinera, The Guernica Children dokumentalaren
emanaldi-estreinaldia ikusteko aukera izan genuen.

Film horretan bertan
“ume” hauen testigantza eta sentipen hunkigarriak batzen dira
Espainiako gerra zibilaren ondorioz: bat-bateko bizitza aldaketa, herrialde eta
familiarengandik banandu beharra… Dokumentalaren ostean eta Pirmin Treku
dantzari izandakoaren izenean aipamen txiki bat egin ostean soinu-zahar batekin
bukatu genuen dantzariok gure emanaldia eta txistulariek Agur Jaunak ohorezko
doinuarekin borobildu zuten eguna.

Souhamptonen
ekitaldiak bukatuta asteburu osoan gure gidari eta zaindari izan den Nerea
Mendikuteren eskutik Londres piskat ezagutzeko aukera izan dugu. Eskerrak eman
nahi dizkiogu Nereari gurekin izandako arreta guztiagatik, eta baita Carmen
Kilnerri ere, Basque Children elkartearen izenean antolatzaile lanetan egin
duen lanagatik. Argazki ofizialak Kezkaren flickerrean daude, eta ez-ofizialak
berriz Malen-en blogean. The Basque Children Elkartearen webgunean ere argazki gehiago aurki ditzakezue.

1937an, gerratik ihesi, Euskal Herritik
Ingalaterrara bidali zituzten ume asko eta asko. 1937ko maiatzaren
21an, milaka haur sartu zituzten <i>Habana</i> ontzian, eta Santurtziko
portutik abiatu zen itsasontzia. Southampton-en lehorreratu ziren umeak
eta bizitza berri bat hasi zuten Ingalaterran.

Herria utzita, gurasorik
gabe kasu gehienetan, eta anai-arreben babesean zenbaitetan,
Ingalaterran egin zuten bizimodua gerrak kanporatu zituen ume haietako
gehienek. 70 urte betetzen dira egunotan, eta “gerrako umeen”
oroitzapenak inoiz baino biziago daude. Horietako asko
bildu eta ekitaldi bat egingo da Southampton-en asteburuan,
maiatzaren 26an, larunbatean hain zuzen ere.

Basque Children of ’37 izena
daraman elkarteak antolatu du ekitaldia Ingalaterra
hegoaldeko herri
honetan. Denera, gerratik salbu jartzeko Euskal Herritik atera zituzten
4.000 umeri egingo zaie omenaldia. Ekitaldi horretan parte hartuko dugu
Kezkako lau dantzarik.

Besteak beste soka-dantza dantzatuko dugu, eta
espero dugu haietakoren
batzuk batuko zaizkigula sokara. Irati Kortabitarte, Eneritz
Ganboa eta Aiert eta Oier
Ibarbia dantzariak, eta Andoni Urbieta eta Eneko Lasuen Elgoibarko
Udalaren txistulariak doaz emanaldi honetara.

Makila-dantzen nazioarteko jaialdian, maiatzaren 19an, larunbatean,
Iruñean eta Eibarren zeuden aurreikusita ekitaldiak, eta beraz taldea
bitan banatu behar izan genuen: batzuk Iruñera eta besteak Eibarren.
Eibarko argazkiak ez ditugu prest oraindik, eta beraz Iruñeko bueltaren
kronikarekin hasiko gara.

Talde denek kalejira egin ostean Iruñeako kaleetan zehar, jaialdiari
hasiera eman genion Burgoen plazan 18:00ak aldera. Lehendabizi Iruñeako
Duguna taldekoak aritu ziren, Berako makila-dantza (txikiek),
Gipuzkoako makil-txikiena (neskek) eta Otsagabiko dantzen zikloko
katxutxa eta modorro (mutilek) dantzatuz. Ondoren, hurrenez hurren,
Portugalgo Pauliteiros de Miranda do Douro, Burlatako Larratz dantza
taldekoak (Oñatiko Korpus dantzak eskaini zizkiguten), Kezka dantza
taldea (Arrateko Amaren makil-txikien dantza) Usartza txistulari
bandaren laguntzaz, The Britannia Coco-nut Dancers of Bacup (hauen
artean 72 urtekoren bat ere bazegoen), Amurrioko Aiara dantza taldea
(Villabuenako dantzak), Iruñeako Oberena (Corteseko paloteadoa eskaini
ziguten), Ablitaseko Mendianike dantza taldea (Rosarioko Amabirjinaren
omenez urriaren lehen asteburuan dantzatzen dituzten makila-dantzetako
bi eskaini zituzten), Zaragozako Dancantes de Tauste, Terrasako
Bastonersak (1981. urtean berreskuratutako Ball de Bastons delakotik
lau makila-dantza eskaini zizkiguten), Castelló-ko Asoc. “El
Todó-Danses Guerreres de la Todolella” eta azkenik Iruñeako San
Lorenzoko Danzanteak.

Eibartik 9 dantzari eta 3 txistulari joan
ginen Iruñeko makila-dantzen jaialdira. Josu Garate buruzagi genuela,
Irati Narbaiza, Irune Orueta, Oihane Llorente, Ekhi Zugasti, Enrike
Izagirre, Zuhaitz Elejalde eta Ibarbiatarrak. Usartza txistulari
bandatik, Jose Miguel Laskurainen gidaritzapean Enrike Montero eta
Asier Castelos aritu ziren Arrateko makila-dantzak jotzen.

Jaialdia
bukatu eta gero afaltzen eman ziguten Iruñeko Dugunakoek, talde guztiak
Aranzadin elkartu eta afaldu ostean Eibartarrok zintzo-zintzo bueltatu
ginen, hurrengo egunean ere makilak astindu behar genituelako Euskal
Jaiko egun handian.

Dugunakoak zoriontzea baino ez zaigu geratzen, antolaketa eta egindako
harrera beroarengatik. Ea Sanferminetan edo Arrateko jaixetan ikusten
garen berriro!!

• Ikusi hemen Iñaki Zugastik ateratako argazkiak
• Eta Dugunakoen flikcr-ean berriz Alex Bernartek ateratakoak

Urtero bezala Eibarko Letra Galegoetan izan da Kezka dantza taldea eta Os Galaicos Galizako etxeko dantzariekin batera emanaldia eskaini zuten pasa den maiatzaren 13an.

Kezka dantza eskolako bi taldek parte hartu dute aurten, alde batetik Irati Kortabitartek eta Oier Ibarbiak zuzentzen duten neskek Gipuzkoako urratsak dantzatzeko trebezia erakutsi zuten neskatxen soka-dantza eta fandango eta arin-arina eginez eta bestetik Ander Fernandez eta Oier Ibarbiaren mutilek uztailaren 7an San Fermin egunean Lesakan egiten den ezpata-dantza aurkeztu zuten.

 
Kezkako txistulariekin batera Agirrebeñatarrak eta Eibarko trikitilariak aritu ziren trikiti eta pandero doinuekin pieza horiek jotzen.

Eguraldia lagun, eta giro ederrarekin bukatu genuen pulpiñoa janez Eibarko Galegoen egun handia. Horren lekuko hona hemen argazki sorta eder bat.

San Isidro

Bestalde, maiatzak 15, San Isidro egunarekin batera Euskal Herriko eta baita Eibarko baserritarrek beren egun handia ospatu zuten hainbat ekitaldiz osatuta. Ekitaldi horien artean Kezka dantza taldeko Oier Ibarbiak ohorezko agurra dantzatu zien bertara hurreratu ziren baserritar eta nekazari guztiei. Aurretik, mezan, Jaunaren aurreko ezpata-dantza eskaini zuen Usartza txistulari taldearen laguntzaz.

Maiatzaren 7an, Santa Kurutz ondoko lehenengo igandean, Kezka dantza taldeko dantzariok Eibarren Santa Kurutz auzoan soka-dantza egin ohi dugu urtero eta aurten ere han izan gara.

Pedro Gisasola eta Angel Uranga auzotarrak omendu ostean hasi zen soka-dantza. Soka inguruko auzotarrek osatu zuten eta Aiert Ibarbiak eta Ander Fernandezek bete zituzten aurreskulari eta atzeskulari lanak hurrenez hurren. Soka Enrike Izagirrek eta Oier Ibarbiak osatu zuten zerbitzari lanak eginez.

Usartza txistulari bandako Jose Migel Laskurain, Enrike Montero, Iratxe Jimenez eta Asier Castelosen txistu doinuekin dantzatu genuen soka-dantza. Nerea Alustiza auzoetako zinegotzia, Aitor Alberdi eta Benjamin Atutxa zinegotziak egon ziren udal ordezkari moduan.

Eguraldia lagun eta giro ezin hobearekin hasi eta bukatu genuen soka-dantza eta nola ez Santakurutzeko ermita gainak berak ere protagonismoa hartu zuen dantzarien burutik ihes egindako txapel gorriek han bukatzeko ohitura baitute urtero urtero. Argazkilari lanetan Oier Araolaza aritu zen. Hona hemen berak ateratako argazkiak