San Pedro eguna ospatzeko hainbat ekitaldi antolatu ohi dute Beheko Tokiak, eta Kezkako talde bat bertan izan da aurten ere. Irati Kortabitartek prestatzen duen N-89-90 taldea izan da Beheko Tokiaren aurrean dantza emanaldia eskaini duena.

10.30etan meza egin da Karmelitetan, eta handik Beheko Tokiaren aurreko plazara kalejiran joan dira denak. Ondoren, Eider eta Iñaki trikitilarien doinura aritu dira dantzan Iratin neskak.

Dantzan ondo egin dute, eta ikusleak gustora, baina gero hamaiketakoa egitera gonbidatu gaituzte, eta hor flojo samar ibili dira dantzariak. Patata-tortilla pintxo mordoska bat mahaian geratu dira. Hamaika ikusteko…

San Pedro eguneko emanaldiko argazki sortatxo bat hemen ikus dezakezue.

Asteburu euritsua izan bada ere, oraingoan ez
gaude kexatzeko. San Joan bezperan eta San Joan egunean euria maiz egin zuen,
baina San Joan eguneko iluntzean atertu eta gaueko 23.30etarako aurreikusita
zegoen soka-dantza arazorik gabe egin ahal izan genuen.

Eibarko Rugby taldeko eta Azitain Futbol taldeko kideak omendu genituen
soka-dantzan. Rugbilariek mailaz igotzea lortu dutelako eta futbolariek 25 urte
bete dituztelako ostikoka. Kirolariek bete zuten udal zinegotziek utzitako
hutsunea.

Bitxia da soka-dantzaren inguruan gertatu dena.
1994ko ekainaren 24an berreskuratu genuen soka-dantza Eibarren. 20 urte
zeramatzan lozorroan, eta alkatea, udal-batza osoa, Usartza txistulari taldea
eta kezka dantza taldea, denok elkartu ginen soka-dantza iratzarri eta bizi
berri bat emateko. Politikaren ikuspegitik urte latzak tokatu dira tartean.
Baina urtean behin, sinbolikoki irudi interesgarri bat sortzen zen San Joan
egunaren gauean. HB eta PPkoak mahai berean eseriko zituenik ez zegoen, baina
hala ere, San Joan egunean, PSOE, EAJ, HB, EA, EB eta PPko ordezkari politikoak
elkarri eskua eman, soka bakarra osatu eta herriaren aurrean plazara ateratzeko
gai ziren. Soka berean, elkarri eskuak emanda eta herriaren aurrean, plazari
bira emanez.

Eta hain zuzen ere politikoki kontuak baretzen hasi diren unean, suetena bera
indarrean dagoen garaian, eten da San Joan eguneko dantzaren soka hori. 2004an
Txonta auzoko bizilagunek udalarekin zuten haserrea erakusteko soka-dantza
plaza egokia zela iritzi zioten. Alkatea plazara atera zenean sokaren buru
eginez txistuak, oihuak eta gaitzespenak hasi ziren, eta ez zuen bakerik izan
belarriak ondo gozatuta plazaren itzulia osatu eta alboan eseri zen arte.
2005ean berriz ere gauza bera gertatu zitekelakoan, udal-gobernuko alderdiek
uko egin zioten soka-dantzan parte hartzeari. 2006an Txontako aferak liskartsu
jarraitzen duela ikusita, udal-batzak ez du parte hartu soka-dantzan, eta
kirolariek hartu dute haien tokia sokan.

Dantzari dagokionez ohi bezala burutu da soka-dantza. Oier Araolazak egin ditu
aurreskulari lanak, eta Josu Garate aritu da atzesku. Zerbitzariak Enrike
Izagirre eta Oier Ibarbia izan dira, eta soka osatu dutenak hauetxek: Ekhi
Zugasti, Ander Fernandez, Haritz Arrieta, Unai Usatorre, Unai Lizarralde,
Joseba Aranzabal, Gaizka Arrizabalaga, Jon Lizarralde eta Aiert Ibarbia. Neskak
berriz hauek: Ainhoa Larrañaga, Leire Orbegozo, Zuriñe Torre, Eneritz Ganboa,
Irati Kortabitarte, Irati Carballo, Amaia Goenaga, Amaia Mutiloa, Amaia Recio,
Iraia San Ildefonso, Izaro Gerrikagoitia, Maitane Castillo eta Malen Ulazia.

Usartza Udal txistulari bandak arduratu da soka-dantzari doinua jartzeaz. Jose
Miguel Laskurain, Elena Perez, Enrike Montero, Asier Castelos eta Iñaki
Orbegozo aritu dira. Hain zuzen ere, datorren asteburuan Usartzakoek antolatzen
duten txistulari alardean arituko gara dantzan.

Oraindik ez ditugu jaso Felipe Loyolak egindako argazkiak. Bitartean, Iñaki Zugastik egindakoak ikus daitezke.

Arratsaldeko 19.30ak. Laino beltz batzuk ageri dira zeru barrenean. Azkar ibili beharko gara euria dator eta.
Enrikek arin egin ditu aurkezpenak eta musikariak hasi dira lehenengo
pieza jotzen. Lapurdiko fandangoa dantzatzera taldea plazaratu bezain
pronto haize indartsua altxatu da. Segundu gutxitan laino beltzak
plazan gainera iritsi dira. Trumoi itzela jo du. Elkarri begiratu
diogu. Halako batean ikusleak altxatzen hasi dira, denak batera eta
bazterra korrika. Ez dugu ulertzen, gure gainera oraindik ez da
tantarik erori. Berehala ulertu dugu. Tanta lodiak hasi dira gure
artean ere erortzen. Konturatu orduko itsaso oso bat datorkigu gainera.
Fandango erdian eten du doinua soinujoleak eta hasi gara denok korrika.
Dantzariak ez dira ohartu oraindik. “Korriiiiiiiii!!! Korri
aterpera!!!”. 

 Ezertaz konturatu orduko eurijasa izugarria daukagu plazan. Minutu
erdian lepo beteta zegoen plaza erabat hustu da. Soinu ekipoa
plastikoekin estaltzen saiatzen ari dira Jainaga, Narbaiza eta Ima.
Haizeak eta euriak ia bota dute behera atzeko teloia. Eskerrak
Soinuakoak erne zeuden eta berehala kendu dute. Eszenatokiko gaineko
estalkia ere kendu behar izan dute Rotulbaskekoek. Ahal izan duguna
baztertu eta korri egin dugu adinekoen egoitzako aterpera.

19.37. Blai, blai eginda gaude batzuk. Gertatu berri dena sinestu
ezinda. Bost minutuan pikutara joan dira azken hilabeteetako prestaketa
lan eta ensaio guztiak. Dantzari txiki eta ez hain txikien aurpegietan
harridura, amorrua eta pena nahasten dira. Beste zenbaiten aurpegian
ardura. Batez ere euriaren azpian soinu ekipoak dituztenengan.
Ordu erdiz ez da egon aterpetik irtengo zenik. Halako batean hasi da atertzen. Gauzak ahalik eta txukunen bildu eta erretirada.

Azken urteotan ez genbiltzan suerte handiarekin eguraldi kontuetan.
Soka-dantza, Plazara Dantzara eta inauterietan ohi (nahi) baino
gehixeago egin digu euria, iazko Dantzari Egunean eguzki galdatan erre
ginen ia, eta Arrateko Amaren dantzen Arrateko aurkezpenean goitik
behera egin zuen euriak. Kupoa beteta geneukalakoan geunden. Tarte
batean behintzat ez zitzaigula halakorik tokatzen. Iluso halakoak!

Dantza saio baten erdian (bete-betean gainera) gogoratzen dugun
euri-jasa gogorrena erori zen ostiralean. Eta horrelakoak ez dira erraz
ahazten.

Soinu ekipoak kalterik izan ote duen jakin gabe gaude oraindik. Horrez
gain okerrik ez zen izan, eta beraz, hurrengoan pentsatzen hasi beharko
dugu. Datorren larunbatean, ekainaren 24an, soka-dantza. 
Eguraldia -ejem- lagun.

Kezka Dantza Eskolako ikasleentzat ikasturte bukaerako emanaldia izaten da Eibarko Dantzari Eguna. Urtean zehar ikasitako dantzak aurkeztu eta dantzatzen dituzte egun horretan. Kezka dantza taldearentzat estreinaldietarako zita izaten da. Hamar minutu inguruko saioa egin ohi du, ikasleen dantzen ondoren, baina hamar minutu horiek prestatzeko urte osoko lana izan du maiz taldeak.

Errepertorio berri bat ikasi, barneratu eta aurkezteko ahalegina egiten dugu Dantzari Egunerako. Iaz, hortxe egin zuen lehen jendaurreko agerpena Arrateko ezpata-dantzak. Aurten, bide horri jarraituko diogu. Iaz ere estreinatu genuen Arrateko makila txikien dantzarekin batera, Arrateko dantzen sorta osatzera datozen beste bi dantza aurkeztuko ditugu: makila handiena eta brokel-makilena.

Oraingoan ere Usartza txistulari taldeko Jose Miguel Laskurain-ek prestatu ditu bi pieza berrien doinuak, eta Kezkako txistulariek, Andoni Altzibar, Felix Elortza eta Iñaki Baruak joko dituzte estreinaldian. Horiekin batera Jainaga eta Narbaiza trikitilariek osatzen dute jaialdian parte hartuko duten musikari taldea.

• Eibarko Dantzari Eguna
• 2006ko ekainaren 16an, ostiralean
• 19.30etan Untzaga Plazan

Aitortu behar dut aurreikusi baino hobeto joan zirela gauzak maiatzaren 27 eta 28rako prestatu genituen dantza jaialdietan. Ezpata-dantzen inguruko egitaraua
prestatu genuen, eta Euskal Herriko eta atzerriko ezpata-dantzak
gonbidatu genituen. Eguzki ederra (ederregia zenbait unetan) izan
genuen bai larunbatean eta igandean, eta dantzari eta musikarien
ahaleginarekin eta ikusleen erantzun zabalarekin, borobil-borobil joan
zen Eibarko 41. Euskal Jaiaren baitan antolatu genuen Ezpata-dantzak jaialdia.

Eguzkia ezkutatu ahal ikusleek erabat bete zuten Untzaga Plazako
armaila eta interes biziz jarraitu zituzten handik eta hemendik
etorritako ezpata-dantzak. Enrike Izagirrek jardun zuen aurkezle
lanetan eta haren esanetara joan ziren plazaratzen dantza taldeak.

Debako Gure-Kai dantza taldeari egokitu zitzaion jaialdia hasi beharra.
Arratsaldeko 19.00ak baziren ere, oraindik eguzkiak indarrez jotzen
zuen, baina hala ere dotore aritu ziren Andoni Iriondok zuzentzen
dituen dantzariak. Aitor Gonzalez-ek jardun zuen buruzagi lanetan.
 

Beasaingo Aurtzaka dantza taldeak bi dantza ekarri zituen Eibarrera. Batetik, Loinazko San Martin-en ezpata-dantza.
Herriko jaiak utzita etorri ziren dantzariak baina ez zitzaien antzeman
inolako ajerik. Loinaz-en bertan ume talde batek egin ohi du dantza,
eta distira berezia eman zioten Mikel Sarriegik zuzenduta eta Mikel Apaolaza buruzagi zutela aritu ziren dantzari helduek ezpata-dantza berezi horri. Banderaren ondeoraekin borobildu zuten beren saioa.

Furundaren soinuaren doinuarekin Aurtzakako neska gazteak plazaratzen jon ahala harridura joan zen nagusitzen ikusle eta gainontzeko dantzarien artean. Neska gazte taldetxo
bat zen, bakoitzak erratz bat zuela eta Sarian zunzun sorgin-dantza
egiten hasi ziren. Dantza dibertigarria zirudien, baina
ezpata-dantzekin zein zerikusi izan zezakeen galdetzen zioten beren
buruari zenbait ikuslek. Sorgintxoek erratzen  muturrak elkarri
eman, eta ezpata-dantzetan ohikoak diren mugimendu koreografikoak
osatzen hasi zirenean ulertu zuten zenbait dantzarik sorgin-dantza
haren arrazoia. Aurtzakako nesken bizitasuna eta Furundaren doinuak
lagunduta emanaldiko ekarpenik interesgarrienetakoa izan zen
Sarian-zunzun.
 

Jarraian, Dunkerque-ko In The Kring dantza taldearen
txanda izan zen, eta egunetan burutik kendu ezinik izan dugun doinuaren
erritmora Renaat Van Craenenbroeck-ek prestatutako ezpata-dantzaren mugimenduak osatzen joan ziren. Bukatzeko, arrosa edo parrilla egin zuten ezpaten artean, eta gainera igota bandera jira-biran erabili zuen dantzarietako batek.

Legazpiko Sustraiak dantza taldeak Santa Kurutz egunean egin ohi duten ezpata-dantza ekarri zuen. Aipatzekoa da aurten bertan 30 urte bete direla ezpata-dantza hori berreskuratu zutela Legazpin.

Segidan, Antwerpen-eko Dansgroep Lange Wapper taldea sartu zen plazara. Danbor-joleak aurretik zituztela kutsu militarreko mugimendu indartsuekin ezpata-dantzetan ohikoak diren hainbat egitura koreografiko egin zituzten, hauek ere taldeko sortzaile izan zen Renaat Van Craenenbroeck-ek prestatutakoak.

Kezka dantza taldeak, 2005eko irailean aurkeztu zuen Arrateko Amaren ezpata-dantzarekin borobildu zuen larunbat iluntzeko ezpata-dantzen jaialdia. Jantziak aldatu, afaldu eta kantu eta dantza afarirako prest zeuden dantzariak.

Kalejira eta bigarren ekitaldia

Igandean ere eguzkiak ez zuen errukirik izan, baina gu pozik, nahiago
baitugu bero apur bat pasatzea, euriak jaia zapuztea baino.
11.30etarako taldeak Urkizun biltzen joan ziren,
eta bezperako aurpegiak agurtu eta aurpegi berriei harrera egin ondoren
kalejirarako prestatu ziren dantzari eta musikariak. Dantza taldeekin
batera Amurrio-Bilboko gaiteroak, Jainagaren eskolako eta Eibarko trikitilariak, eta Itsasiko joaldunek parte hartu zuten kalejiran.

Debabarreneko dantzariek Inude eta Artzaiak
egin zituzten: Ermuko Txindurri eta Elgoibarko Haritz taldeetako
dantzariek, eta Eibarko Kezkako eta dantza eskolako ikasleek osatutako
konpartsak eten gabe dantzatu zituen Ustekabe fanfareak jotzen zituen Raimundo Sarriegiren doinu alaiak.

Plazan Inude eta Artzaiek
agerraldi laburra egin ondoren, ezpata-dantzen jaialdiaren bigarren
zatiarekin jarraitu genuen. Zumarraga eta Urretxuko Irrintzi dantza
taldeak Antioko ezpata-dantza eskaini zuen dotore. Dunkerque-ko In the Kring dantza taldea aritu zen segidan, eta ondoren Markina-Xemeingo Zerutxu dantza taldeak Arretxinagako San Migelen ezpata-dantza eskaini zuen. Talde ederra ekarri zuten markinarrek eta serio eta zorrotz aritu ziren.

Antwerpen-eko Lange Wapper-ko dantzariek bi ezpata-dantza eskaini zituzten segidan. Batetik, nesken ezpata-dantza egin zuten, Marc dantza maisuak gidatuta. Bestetik, gizon helduenek, zurezko zuekoak jantzita zituztela egin zuten ezpata-dantza.

Ezpata-dantzen jaialdia beste dantza bitxi batekin borobildu zen. Kantabriatik, Ruiloba herritik etorritako dantza taldeak Danza de las Lanzas eskaini zuen. Lantzak zituzten eskuetan, baina ikusleak berehala ohartu ziren egiten zituzten figura koreografikoak ikusita,
aurretik ikusitako ezpata-dantzen sail berekoa zela dantza hura. Arrosa
egin eta dantzarietako bat gainera igota ikusleak agurtu ondoren bukatu
zen Ruilobako dantzarien emanaldia, eta Ezpata-dantzak jaialdia bera.

Bazkaria, eta Tapia eta Leturia eta Jokin-en erromeriak borobildu zuen dantzaz lepo betetako asteburu mamitsua.

Argazkiak Felipe Loyolak egindakoak dira eta honako helbide hauetan
dituzue eskura albumak. Argazki bat ikusterakoan “All sizes” aukeratuz
gero tamaina desberdinetan ikus daiteke, eta papereratzeko tamaina
egokian ere dituzue eskura. Argazkiren bat erabiliz gero aipatu egilea
nor den. Hona argazkiak:

• Ezpata-dantzak jaialdia I (Larunbateko emanaldiko argazkiak)
• Ezpata-dantzak jaialdia II (Igandeko emanaldiko argazkiak)
• Ezpata-dantzak hemeroteka (prentsan argitaratu direnak)