Dantzan ospatuko dugu Euskal Jaia asteburuan

Euskal Jaia Eibarren, 2022-05-29. Argazkia: Josu Garate - Dantzan (cc) by-sa
Euskal Jaia Eibarren, 2022-05-29. Argazkia: Josu Garate – Dantzan (cc) by-sa

Astebete aurreratuta dator Euskal Jaia Eibarren, hauteskundeen ondorioz maiatzeko azken asteburuan ezin izan baitira antolatu eta beraz, maiatzaren 19, 20 eta 21eko asteburuan izango ditugu aurtengo programaren ekitaldi nagusiak. Dantzari dagokionez, igandean bi euskal dantzari talde izango ditugu Eibarko Klub Deportiboko Kezka dantza taldearekin batera eskainiko den dantza jaialdian: Ermuko Txindurri dantza taldea eta Portugaleteko Elai Alai dantza taldea.

Maiatzak 21, igandea: Euskal Jaia dantzan

  • 12:00etan kalejira abiatuko da Urkizutik, joaldun, dultzainero, txistulari, trikitilari, fanfaria eta Elai Alai, Txindurri eta Kezka dantza taldeetako dantzariekin eta musikariekin.
  • 12:30ean jaialdia hasiko da Untzaga plazan. Eguraldi txarra balego Errebalen izango da jaialdia.
  • 17:30 Erromeria Inguma taldearekin.
  • 19:30 Larrain-dantza
  • 20:30 Larrain-dantza Deportiboan


Txindurri, Elai Alai eta Inguma

1975. urtean sortu zen Txindurri dantza taldea eta izena Ermuko emakume ospetsu bati zor dio, Maria Bengoetxea “Txindurri”ri. Euskara eta euskal kultura sustatzeko lan handia egindako emakume horren ezizena zen Txindurri. Aspaldikoa da Ermuko Txindurri dantza taldea eta Kezka dantza taldearen arteko harremana. Elkarrengandik gertu gaude eta bi dantza taldeak hainbat belaunalditan kolaboratu dute elkarrekin. Baina aurten konturatu gara urteak zirela Eibarko Euskal Jaira ez genituela gonbidatzen, 15 urte baino gehiago. Etxekoekin ahaztea gertatzen da batzuetan…

Portugaleteko Elai Alai taldea Euskal Herriko folklore talde ezaguna eta garrantzitsua da. 1962. urtean sortu zen, urtero nazioarteko folklore jaialdia eta folklore azoka antolatzen ditu Portugaleten, eta asteburu berean daukate aurten Folklore Azoka haien herrian, eta hala ere, Eibarren izango ditugu dantzan. Nazioarteko Jaialdi entzutetsua antolatzeaz gainera beraiek ere nazioartean hamaika herrialdetan eskaini dituzte emanaldiak, eta azken urteotan Martin Zalakain ikusgarrian Kezkako dantzariekin batera dantzatzen aritu dira Argia taldearen zuzendaritzapean.

Arratsaldean erromeria Inguma taldearekin izango da, Untzaga plazan ateri badago eta bestela Untzagako karpan. Bizkaiko ipar-mendebaldeko taldea da, musikari eta dantzariez osatutakoa, eta denok dantzan jarriko gaituzte arratsaldeko 17:30etatik aurrera.

Kezka dantza taldearen saioa

Kezka dantza taldeko dantza eskolako ikasle, ume eta nagusiak, eta dantza taldeko dantzariak, guztiak batera arituko dira dantzan. Hasteko, soka-dantza, aurreskua sokan dantzatuko dute denek batera. Aurreskua sokan dantza egitea aspaldiko ohitura da Eibarren. Orain 300 urtekoak dira horren inguruko lehen testigantzak. Sokan denak batera plazaratu, eta ondoren desafioa, abarketak eta agurra eta aita sanmigel dantzatuko dituzte Kezkako dantzariek.

Agurra jasoko duten gonbidatuak plazara ekartzeko jotzen den doinua, Orbea kontrapasa deitzen diogu Eibarren, baina Eibartik kanpo “Eibarko Kontrapasa” deitzen diote eta horren arrazoia da 1875. urtean Eibarren soka-dantzan gonbidatuak plazara ekartzeko jotzen zen doinua dala eta Pedro Orbeak jaso zuela doinu hori eta partituran jarri. Soka-dantza edo aurreskua bukatzeko fandango, arin-arina eta kalejira dantzatuko dituzte Kezkako dantzariek.

Musikari koadrila ederra izango dute dantzarako doinuak jartzen: Iñaki Barua, Adolfo Jainaga, Amaia Baglietto, Roberto Altzerreka, Josu Agirre, Iraide Ansorena, Maialen Araolaza, Andoni Riaño, Pablo Zubiarre, Josu Garate, Ekhi Zugasti eta saioa hasteko lehen pieza eskainiko duen Quico Puges.

Astebete Euskal Jaian

Eibarko Klub Deportiboak antolatuta 58. Euskal Jaia izango da 2023ko hau. Datorren urtean Eibarko Klub Deportiboak 100 urte beteko ditu eta beraz, Euskal Jaia ere berezia izatea aurreikusten da. 2023 honetako Euskal Jaia Aitor Huergoren kontzertuarekin abiatu da, ostiralean Burutik eta Mugi Panderoarekin jarraituko du, larunbatean baserritarren eta artisauen azoka, herri-kirolak eta bertsolariak, pala txapelketaren finalak, kale animazioa eta kantu afariarekin osatuko da. Programa osorik deportiboaren webgunean:

Apirilaren 28an ospatuko dugu Eibarren Dantzaren Nazioarteko Eguna

Apirilaren 28an ospatuko dugu Eibarren Dantzaren Nazioarteko Eguna

Gaur aurkeztu ditugu Eibarko Udaletxean 2023ko Dantzaren Nazioarteko Egunera begira Eibarren egingo ditugun ospakizunak. Eibarko alkate eta kultura zinegotziak aurkeztu dituzte ekitaldiake eta programazioan parte hartzen dugun Eibarko dantza talde eta eskoletako ordezkariak izan gara bertan: Ballet Eibarres, NeleDantza, Biraka, Pagatxa, Untzagako jubilatuen egoitza, Beheko Tokia, Koa eta Eibarko Klub Deportiboko Kezka dantza taldea.

Urkizutik eta Amañatik Untzagara

Dantzaren Nazioarteko Eguna apirilaren 29an ospatzen da mundu osoan eta Eibarko ekitaldi nagusiak bezperan, 28an, ostiralez plazaratuko ditugu. Dantza kalera atera, dantza bisibilizatu eta dantzaren aldarria egiteko Eibarko bost plazatan izango dira dantza ekitaldia ostiral arratsaldez.

  • 17:30ean hasiko dira dantza ekitaldiak Urkizun: Ballet Eibarres, Jubilatuak, Kaxa eta NeleDantza arituko dira, eta ordu berean Torrekuan Koa eta Biraka hasiko dira.
  • 18:10ean Ego-gainen Kezka, Koa eta Biraka izango dira eta Errebalen Ballet Eibarres, Kaxa eta NeleDantza.
  • 18:40ean hasita talde guztiak Untzagan arituko dira, orden honetan: Jubilatuak, Flamenkoa, Ballet Eibarres, Koa, Kaxa, Kezka, NeleDantza eta Biraka.
  • 20:30ean Mugi Panderoaren eskutik erromeria izango da Untzaga

Dantzaren Nazioarteko Egunari buruzko ospakizunak borobiltzeko, apirilaren 29an, larunbata Dantzaz konpainiarekin Josu Mujikaren koreografia duen Menu dantza ikuskizuna izango da Coliseo Antzokian.

Dantzaren Nazioarteko Eguna Eibar 2023

Koko-dantzak 2022: Azitainetik Mahatsarira

Koko-marruen soka-dantza Mandiolazpikoa baserriaren atarian. Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa

Aurreko bi urteetan zailtasun handiak izan ondoren (Zaldibarko zabortegiaren istripua 2020an eta pandemia 2021ean), 2022ko koko-dantzetan normalitatera itzultzen hasteko lehen ahalegina egin dugu. Hori bai, talde txikiagoan eta ibilbide laburragoa oraindik, badaezpada ere. Errebaleko plaza berrian aldatu ondoren oraindik Bidebarrietan dauden baserritarrei azken bisita egin diegu egoitza horretan, hurrengoan egoitza berrian izango diren itxaropenez.

Koko-dantzak 2022
Koko-dantzak Errebalen, Eibar, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa

Azitainera jaitsi eta Gorosta auzoko lehen baserrietara hurbiltzen hasi gara. Bidean gora Orbea eta Eskaregi bisitatu ditugu eta Agirregainekoa eta Agirreazpikora igo gara.

Koko-dantzak 2022
Orbe. Koko-dantzariak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Eskaregi. Koko-dantzariak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Arraguetako Ama Birjina eta Batista kokua Eskaregin. Koko-dantzariak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Koko-dantzariak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Agirregainekoa. Koko-dantzariak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa

Hortik aurrera errenkadan etorri dira baserriak: Azaldegigainekoa, Nagiorbe, Nagiorbebekoa, Boneta eta bidean apur bat gora eginda Sagarbieta. Gorosta atzean utzi eta Mandiolan sartuta Aizpirira iritsi gara. Jendetza dugu zain bertan eta baita hamaiketa ederra ere bai.

Koko-dantzak 2022
Koko-dantzariak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Aizpiri. Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa

Deskantsua hartuta eta  indarrak berriz bilduta, Mandiolagainekora jo dugu eta ondoren Mandiolazpikora jaitsi gara. Bertako atari ederrean koko-marruen soka-dantza dantzatu dugu.

Koko-dantzak 2022
Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa

Eta Mahatsariara jaisteko bidean eguneko azken baserria: Arlaban. Eguzki printzen eta baserrian harrera egiteko zain genituen dantzari guztiekin goxo-goxo egin dugu dantza.

Koko-dantzak 2022
Arlaban baserrian azken agarraua. Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa

Kokomokoak Photocall-ean

Koko-dantzak 2022
Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Burburixuak. Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Koko-dantzariak. Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Aixerixak. Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Musikariak: Iraide Ansorena, Adolfo Jainaga, Andoni Riaño eta Unai Narbaiza. Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Masustak. Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Hartza eta Martin perratzailia. Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Sasikartia. Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Kattalin, Manuela, Arraguetako Ama Birjina, Don Eusebio, Batista kojua, Maria eta Petra. Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa

Kaleko buelta

Mauxitxaren erritmora Eibarko erdiguneko kaleetan aritu gara koko-dantzan iluntzean.

Koko-dantzak 2022
Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Mauxitxa txaranga. Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Juanapago Juanpago gainean daramala. Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Koko-dantzariak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa
Koko-dantzak 2022
Koko-marroen soka-dantza Toribio Etxebarrian, Deportibo aurrean. Koko-dantzak Eibarren, 2022-02-19. Argazkia: Felipe Loiola / Kezka dantza taldea (cc) by-sa

Plazara Dantzara Errebalen Lolita Delmonteil-ekin

Eskusoinua, ahotsa eta ttun-ttuna. Ostiral honetan, urtarrilaren 27an, 19:00etan, dantzaldia izango dugu Errebalen Nafarroa Beheretik datorkigun Lolita Delmonteil musikariarekin. Eibarko Udalaren babesean ikasturtean zehar zenbait dantzaldi egiten ari gara eta urteko lehena dugu honako hau.

Plazara Dantzara Lolita Delmonteil-ekin

  • Data: Urtarrilak 27, ostirala, 19:00.
  • Musikaria: Lolita Delmonteil
  • Tokia: Errebal plaza, Eibar.
  • Antolatzaileak: Kezka dantza taldea (Eibarko Klub Deportiboa) eta Eibarko Udala (Kultura Saila).

Jarri gorputzak dantzan urtea bukatzeko

San Silbestre erromeria, Eibar, 2021-12-31.

Abenduaren 31n, San Silbestre egunez korrika egin edo mendira joateko ohitura dago, eta garai batean dantzarako ohitura ere zabaldua zegoen urtearen bukaera eta hurrengoaren hasieran. Elgoibarren adibidez, urte berri eguna ospatzeko aurreskua dantzatzeko ohitura zegoela jaso zuen Resurreccion Maria Azkuek. Aurten biak, korrika eta dantza egiteko aukera izango dugu Eibarren, Eibarko kirol elkarteek antolatutako San Silbestre festan.

San Silbestre 2022 Eibarren

Korrikaldia eta erromeria eguerdian egingo dira. 5 kilometroko korrikaldia izango da eta segidan erromeria Jainaga eta Narbaizarekin Untzaga plazan.

Abenduak 31, larunbata

  • 13:00etan Errebalen irteera: Korrikaldi herrikoia 5 km, lehen 3.5 km-ak denok elkarrekin.
  • 13:30ean Erromeria Untzaga Plazan Jainaga eta Narbaizarekin.

Taldeetako kamisetekin parte hartzera gonbidatzen dute antolatzaileek.

San Silbestre 2022 kartela

Goiz eta arratsaldez dantzan San Andres egun eguzkitsuan

Plazara Dantzara, Eibar, 2022-11-30. Arg. Oier Araolaza – Kezka dantza taldea (cc) by-sa.

Eguzki printzak batetik eta dantzaren mugimendu bestetik, goiz eta arratsaldez ongi berotuta ibili gara San Andres egunean aspaldiko partez. German Meabebasterretxea eta Millan Telleria bertsolarien jardunaren ondoren hasi da dantzaldia Untzaga plazan Jainaga eta Narbaizaren eskutik.

Plazara Dantzara 2022
Plazara Dantzara, Eibar, 2022-11-30. Arg. Oier Araolaza – Kezka dantza taldea (cc) by-sa.
Plazara Dantzara 2022
Plazara Dantzara, Eibar, 2022-11-30. Arg. Oier Araolaza – Kezka dantza taldea (cc) by-sa.

Kalejira, trikitixa, porrusalda, baltseo eta korrido klasikoak batetik, dantza-jauzi, marmutx eta esku-dantzak bestetik, borobila, txapeloaz eta exkotixak ere bai, ondo berotuta eta gosetuta bukatu dugu.

Plazara Dantzara 2022
Plazara Dantzara, Eibar, 2022-11-30. Arg. Oier Araolaza – Kezka dantza taldea (cc) by-sa.
Plazara Dantzara 2022
Plazara Dantzara, Eibar, 2022-11-30. Arg. Oier Araolaza – Kezka dantza taldea (cc) by-sa.

Bazkalostean Miren eta Roberto Etxebarriak hartu dute oholtza eta haiekin ere antzeko errepertorioan aritu gara dantzan.

Plazara Dantzara 2022
Plazara Dantzara, Eibar, 2022-11-30. Arg. Oier Araolaza – Kezka dantza taldea (cc) by-sa.

Zuberoako ikastolen saskiak 2022

Basaburua saskia

Irekita dago Zuberoako ikastoleak laguntzeko Ikaskoli Gabonetako otarrak erosteko aukera. Urteak daramatzagu Eibarko Klub Deportiboko Kezka dantza taldetik Zuberoako ikastolen kanpaina honetan parte hartzen eta aurten ere arituko gara. Iaz bezala, aurten ere eskaerak Ikaskoli.eus-en egingo dira eta saskiak Eibarko Klub Deportiboan jasoko dira.  Azaroaren 27 arte egin daitezke eskaerak.

Arbailla saskia.
Arbailla saskia.

Saskiak: tokiko produktuak

Zuberoako ikastoletako guraso eta guraso ohiek ekoizten dituzten jakiekin osatzen dira saskiak. Produktore txikien ekoizpenak dira, baserritar, artzain eta ekoizleak, bertako produktuak (gaztaia, ahate gibela, eztia, gozogintza,…) lantzen dituztenak. Hiru saski mota erosi daitezke aurten:

  • Arbaila (57€): Eztia, bixkotxa artesanalak, bi gazta (0,5Kg bakoitzak), bixkotx gatzatuak, erreixmenta, pastak eta tisana.
  • Basabüruai (68€): Xerriki patea, bixkotx artesanalak, ardi gazta (1Kg), xahalki axoa, lukainka idorra eta pastak.
  • Pettara (51€): Ahate gibel berrosatua, eztia, ardi gazta kiloa, bixkotx gatzatuak, pastak.

Eskaera egiterakoan Eibar – Kezka dantza taldea hautatu behar da Eibarko Klub Deportiboan, Toribio Etxebarriako 16-1ean dugun egoitzan jasotzeko.

Pettara saskia
Pettara saskia.

Zuberoako ikastolak

Euskara kinka larrian dago Zuberoan. Babes ofizialik gabe, etxeko transmisioa eteten ari da eta ikastolak euskararen txinparta bizi-arazten ahalegintzen dira. Bi ikastola daude Zuberoan, Alozekoa Basaburuan eta Eperra Pettarrean. Haien sostenguan laguntza handia eskaintzen du saskien kanpainak.

Ikaskoli 2022

Martin Zalakainen azken abenturaren bezperetan

Martin Zalakain, 2020-01-18. Argazkia: Ekaitz Zilarmendi.

Igande honetan, urriaren 23an, eskainiko da azken aldiz Martin Zalakain. Donostian izango da, Victoria Eugenia antzokian eta agortuta dira sarrerak. Estreinatu zenetik bost urte pasa dira eta lehen egunetik izan duen ikusmin eta erakarmenak bizi-bizirik dirau. 26 emanaldi eta 15.000 ikuslerekin borobilduko du bidaia, baina ezin dira datuetara ekarri eragin dituen, ekarri dizkigun sentipenak, emozioak.

Martin Zalakain 2017 Bilbo
Martin Zalakain, azken azalpenak estreinaldi egunean, Arriaga Antzokian, Bilbon, 2017-11-11. Argazkia: Oier Araolaza – Dantzan (cc) by-sa.

Oihartzuna izateko etengabe estreinaldiak eta gauza berriak eskatzen diren garaiotan ez-ohikoa da ikuskizun batek bost urte irautea herriz herriko emanaldi-biran. Argia dantzari taldearen martxan ez da hain arraroa, ordea, moden tiraniari muzin eginez sinesten duten horretan tematzeko gaitasuna erakutsi baititugu urteotan Juan Antonio Urbeltzek zuzentzen duen taldeak. 2017ko lehen hilabeteetan lehen entseguak hasi zirenerako bazeramatzan urte batzuk Urbeltz-Arregi familiak doinuak eta dantzak apartatzen eta prestatzen.

Martin Zalakain prestaketa entseguak 2017
Martin Zalakain prestatzeko entsegua. Ezkerretik hasita: Mikel Urbeltz, Marian Arregi, Amaia Bueno, Juan Antonio Urbeltz, Ainara Ranera, Josu Garate, Miren Hazas. Goena, Donostia, 2017-07-09. Argazkia: Oier Araolaza – Dantzan (cc) by-sa.

Euskal dantza hizkuntza oso bezala ulertuta, harengan erabateko konfidantza dugula erakutsiz, euskal dantzaren bidez narrazio klasiko bat eszenaratzeko erronkari heldu zion Urbeltzek Martin Zalakainen bidez. Ohi bezala Urbeltzek dantzatu du akuilua eta seinalatu du bidea, baina haren esanetara lantalde zabal eta ongi prestatua, musikari eta dantzari eskarmentudunak zein dantzari gazte eta dohaitsuak aritu dira asmoari gorputza ematen. 

Martin Zalakain prestaketa entseguak 2017
Martin Zalakain prestatzeko lehen entseguak, 2017-02-12. Argazkia: Oier Araolaza – Dantzan (cc) by-sa.

Kezka dantza taldeko 26 dantzarik parte hartu du Martin Zalakain ikuskizunean bost urteotan: Miren Hazas, Ainhoa Larrañaga, Josu Garate, Luken Aranburu, Enrike Izagirre, Oier Araolaza, Olaiz Agirrebeña, Egoitz Blanco, Eider Agirrebeña, Jone Saez, Maitane Fariñas, Amaia Rodriguez, Leire Andikoetxea, Jone Lahidalga, Maite Gonzalez, Idoia Lahidalga, Maider Otaola, Ane Muguruza, Amaiur Aristi, Asier Estivariz, Jokin Hazas, Izar Araolaza, Irune Saez, Uxue Gisasola, Unai Txurruka eta Jone Amuategi.

Martin Zalakain 2017 Kezka
Kezkako dantzariak, Martin Zalakain, Arriaga Antzokian, Bilbon, 2017-11-11.

Martin Zalakain 2022 Hondarribia Kezkako dantzariak
Kezkako dantzariak, Martin Zalakain, Hondarribia, 2022-06-19.

2017ko azaroaren 11n, San Martin egunez estreinatu zen Martin Zalakain Bilboko Arriaga antzokian eta 2022ko urriaren 23an egingo du azken emanaldia Donostian, Victoria Eugenian. Bizi bedi betiko Martin Zalakain.

Ez-ohiko bi urteren ondoren irailaren 8an egingo ditugu Arrateko Dantzak

Ez-ohiko bi urteren ondoren irailaren 8an egingo ditugu Arrateko Dantzak

Pandemiaren ondorioz bi urtetan ez da ohiko festarik izan Arraten eta ezpata-dantza ez-ohiko moduan egin dugu. 2020an bezperetan dantzatu eta bideoz eman genuen eta 2021ean irailaren 8an bi dantzarik egin zuten dantza eta ezpata-dantza osoa kofradiaren egunean eskaini genuen. 2022an gauzak bere onera etorrita ohiko moduan dantzatuko dugu, irailaren 8an, osteguna.

Bailarako gonbidatua

Urteak dira Debabarrenan dantza taldeak elkarrekin ari garela, Jose Inazio Sarasuak irekitako bideari segiz eta aurtengo gonbidatu bereziak ere Deba arroan dihardu dantzan eta dantzaren sustapenean. Elgoibarren bizi den debarra Iera Larrañaga, eta bai Debako Gure Kai eta Elgoibarko Haritz dantzari taldeetan aritzen dena, taldeen ohiko martxan eta emanaldietan, San Roke eta Errosarioko ezpata-dantzetan zein Argia taldearen Martin Zalakain ikuskizunean ere. 

Iera larrañaga
Iera Larrañaga, Gure Kai eta Haritz-eko dantzaria, Arrateko ezpata-dantzaren entseguan, 2022-09-06.

Ordutegia, irailak 8, osteguna

  • 11:00etako mezan ezpata-dantza.
  • 12:00ak aldera hasten den prozesioaren bukaeran ezpata-dantza.
  • 12:30etatik aurrera, ezpata-dantza eta trokeo-dantzak zelaian.

Gerrako umeen oroimena dantzan jarri dugu Caerleonen

Kezkako dantzarien aurreskuan Carmen Kilner agurra jasotzen, Caerleon, Basque Children, 2022-07-15. Argazkia: Josu Garate – Kezka dantza taldea (cc) by-sa.

Gerra, erbestea eta umeak. Oroitzapen saminak eragiten dituzten trajediak. 1937an 4000 euskal ume erbesteratu ziren Britainia Handira. Haietako asko ez ziren inoiz itzuli. 85 urte pasa dira eta historiaren pasarte latz haren memoria itzaltzen ari da. Noizbait ume izan zirenetako gehienak bezala. Baina haien oroimena bizirarazteko sortu zen Basque Children UK’37 elkarteak eusten dio oihartzunari. Ume haietako batzuk Caerleonen hartu zituzten eta hori ezagutzera eman nahirik Galesko herri honetan antolatu dituzten 2022ko uztailean 85. urteurren ekitaldiak. Bertan izan gara Kezka dantza taldeko musikari eta dantzariak, garaiko umeek egin bezala, euskal dantzen bidez euskal kultura eta identitatea gorpuzten.

Caerleon 2022 Kezka dantza taldea

Kezka dantza taldearen espedizioa hemen, ezkerretik eskumara goiko lerroan: Ekhi Zugasti, Roberto Altzerreka, Ainhoa Larrañaga, Eider Gisasola, Jone Saez, Jone Lahigalga, Jone Amuategi, Idoia Lahidalga, Izar Araolaza, Ane Muguruza, Anartz Fernandez eta Iñaki Barua. Beheko lerroan: Josu Agirre, Josu Garate, Oier Araolaza, Unai Txurruka, Luken Aranburu, Amaiur Aristi, Julene Usobiaga eta Amaia Baglietto. 

Kezka Gales Basque Children 2022
Kezka dantza taldea, Caerleon (Gales), Basque Children UK’37, 2022-07-14. Argazkia: Kezka (cc) by-sa.

Historia, iraganeko gorputzen arrastoa

Euskaldunoi babesa eskaini ziguten eta “gure” umeak hartu zituzten Galesko herrira iritsi gara. Uztailak 14 ditu gaur eta 8.000 biztanleko herrian iristean erromatar garaiko aztarnen kartelek eman digute ongietorria. Herriaren erdigunean, harrizko eraikin polit baten aurrera iritsi gara. Priory hotela da, sartu gara barrura eta british estiloko pub edo tabernan gaude, beste aldean ekitaldien eta dantzen eremu izango den jardin ederra, zuhaitz ikusgarriz inguratua.

Caerleon 2022 Kezka dantza taldea JG

Gure zain dira Basque Childrentarrak eta kokatzeko astirik gabe jantzi eta dantzan ari gara.

Kezka Gales Basque Children 2022
Kezka dantza taldea, Caerleon (Gales), Basque Children UK’37, 2022-07-14. Argazkia: Kezka (cc) by-sa.
Kezka Gales Basque Children 2022
Kezka dantza taldea, Caerleon (Gales), Basque Children UK’37, 2022-07-14. Argazkia: Kezka (cc) by-sa.
Kezka Gales Basque Children 2022
Kezka dantza taldea, Caerleon (Gales), Basque Children UK’37, 2022-07-14. Argazkia: Kezka (cc) by-sa.

Izan ditugu emanaldi hobeak; gorputzak han genituen, bai, baina gure buruak oraindik lur hartu gabe zeuden eta kontzientziarik gabeko gorputzak bere kasa moldatu behar izan dira. 

Kezka Gales Basque Children 2022

Txaloak eta zorion adierazpenak jasotzen hasi garenean hasi gara non gauden konturatzen, Basque Children elkarteko lagunak, biltzarrera hurbildutakoak eta euskal ordezkariak agurtzen eta gure buruak kokatzen.

Kezka Gales Basque Children 2022
Kezka dantza taldea, Caerleon (Gales), Basque Children UK’37, 2022-07-14. Argazkia: Kezka (cc) by-sa.

Harrera beroa egin ditute eta pozik gaude, baina emanaldia kaskar samar joan dela eta gorputza ere halakoa geratu zaigu. Ez da okerrik egin dugula ere, baina hotz, motel, plano… argazkiek postal ederrak erakusten dituzte; ikusleak hunkituta agertu zaizkigu; baina gure dantza saioari tokiari darion emozioa falta izan zaio.

Kezka Gales Basque Children 2022
Kezka dantza taldea, Caerleon (Gales), Basque Children UK’37, 2022-07-14. Argazkia: Kezka (cc) by-sa.

Euskaldunak Caerleonen

Hotelaren belardi-terraza ederrean bazkaldu dugu. Bazkalostean euskal umeak Caerleonen izan zuten historia jasotzen duen dokumentala ikusteko aukera izan da. Ez ziren oporrak izan umeentzat. Eta herritarrekin harremanak ez ziren errazak izan beti. Euskal gaztetxo talde bat herritik aparte zegoen etxe batean egokitu zen. Beraiek bakarrik bizi ziren han. Jatekoa eramaten zieten herritar babes elkarteko kideek, baina jakiak errepikatzen zirela eta patatez gogaituta ageri ziren euskal gazteak. Okerrena ez zutela ezer egiteko.

Kezka Gales Basque Children 2022
Caerleon (Gales), Basque Children UK’37, 2022-07-15. Argazkia: Kezka dantza taldea (cc) by-sa.

 Beraz, batera eta bestera, noraezean ibiltzen ziren eta asperduraren asperduraz bihurrikeriak egiten hasi ziren. Auzokoak gogaitu zituzten eta bizikidetza gatazkatsua gertatu zen. Gazteekin futbol talde bat antolatu eta txapelketa batean apuntatzeak bideratu zuen auzia. Ohartuta ginen futbolak protagonismo handia zuela Caerleon-eko ospakizunetan eta hor ulertu genuen arrazoia. 

caerleon basque boys football
The Basque boys, euskal ume errefuxiatuen futbol taldea Caerleon-en.

Erromatar garaitik

Euskaldunok Galesko inguru horrekin izandako harremanaren historia ez zen baina 1937an hasi. Caerleonen erromatar aztarna aberatsak daude eta horiek bisitatzerakoan ohartu ginen agian ez ginela hara iritsitako “bigarren” euskaldunak ere. Erromatar museoa eta bainuetan bisita gidatuak izan genituen. Erromatarren Augusta bigarren legioaren egoitza izan zen Caerleon. Hadrianoren harresia defendatzera igotzen ziren bertatik eta ondoren atsedena hartzera itzultzen ziren Caerleonera bertako barrakoietan biziz eta bainuetan plazer hartuz. Ikertzaileek agertu izan dutenez baskoiak eta barduloak ugari izan ziren Britainiar uharteetan legio erromatarrak osatuz, beraz, ezin baztertu euskaldunen arbasoetako batzuk ez ote ziren Caerleonen bisitatu genituen harresi, gotorleku, barrakoi eta bainuetan ibili orain bi mila urte.

Kezka Gales Basque Children 2022
Erromatar museoa, Caerleon (Gales), Basque Children UK’37, 2022-07-14. Argazkia: Kezka (cc) by-sa.

Bigarrenean, gorputz eta arima

Priory hotelaren zelaira itzuli, dantzari-jantziak jarri soinean berriz eta eguerdiko emanaldi pattalaren arantza ateratzeko ordua etorri da. Oraingoan bai, ongi berotu eta girotu gara dantzara atera aurretik. Dantzariak gorputzak berotzen ari ginela txistulariak ere hasi dira tresnak, aho eta eskuak berotzen, eta aireratzen hasi diren doinuak kantatzen hasi dira emanaldiaren zain ziren biltzarkideak.

Kezka Gales Basque Children 2022
Kezka dantza taldea, Caerleon (Gales), Basque Children UK’37, 2022-07-14. Argazkia: Kezka (cc) by-sa.

Dantzariak ere batu dira kantura. Eskaera ere izan dugu. “Andre Maddalen kantatuko duzue? Caerleoneko eskoletan aritu gara Euskal Umeen historia ezagutzera ematen eta Andre Maddalen kantatzen ikasi dute ikasleek”. Halaxe ba, Andre Maddalen kantatu eta dantzatu dugu denok elkarrekin.

Caerleon 2022 Kezka dantza taldea JG
Kezka dantza taldea, Caerleon, Basque Children, 2022-07-14. Argazkia: Josu Garate – Kezka (cc) by-sa.

Dantzari-dantzako zenbait pieza, kaskarot arrantzaleen dantza eta soka-dantza eskaini ditugu.

Kezka Gales Basque Children 2022
Kezka dantza taldea, Caerleon (Gales), Basque Children UK’37, 2022-07-14. Argazkia: Kezka (cc) by-sa.

Orain bai animoso aritu gara eta goizeko zapore mikatza gozatu dugu. 

Caerleon 2022 Kezka dantza taldea JG
Kezka dantza taldea, Caerleon, Basque Children, 2022-07-15. Argazkia: Josu Garate – Kezka (cc) by-sa.
Kezka Gales Basque Children 2022
Kezka dantza taldea, Caerleon (Gales), Basque Children UK’37, 2022-07-14. Argazkia: Kezka (cc) by-sa.
Caerleon 2022 Kezka dantza taldea JG
Kezka dantza taldea, Caerleon, Basque Children, 2022-07-14. Argazkia: Josu Garate – Kezka (cc) by-sa.

Lagun artean

Suabe hasi eta goranzko norabideari eutsi diogu. Hirugarren emanaldia ostiralean izan dugu eta ordurako gure taldea erabat osatu dugu.

Kezka Gales Basque Children 2022
Kezka dantza taldea, Irantzu Garamendi eta Asier Berrojalbiz, Caerleon (Gales), Basque Children UK’37, 2022-07-15. Argazkia: Kezka dantza taldea (cc) by-sa.
Caerleon 2022 Kezka dantza taldea JG
Kezka dantza taldea, Caerleon, Basque Children, 2022-07-15. Argazkia: Josu Garate – Kezka (cc) by-sa.

Euskal Herritik etorritako Irantzu Garamendi eta Asier Berrojalbiz musikariek beraien emanaldia eskaintzeaz gainera gurekin batera aritu dira, beraiek jotako fandango, arin-arin eta kalejirak dantzatu baititugu.

Kezka Gales Basque Children 2022
Irantzu Garamendi eta Asier Berrojalbiz, Caerleon (Gales), Basque Children UK’37, 2022-07-15. Argazkia: Kezka dantza taldea (cc) by-sa.

Tokira egin gara dagoeneko eta gustura aritu gara, parajeaz, jendarteaz, giroaz eta dantzaz gozatu dugu.

Kezka Gales Basque Children 2022

Caerleon 2022 Kezka dantza taldea JG
Kezka dantza taldea, Caerleon, Basque Children, 2022-07-15. Argazkia: Josu Garate – Kezka (cc) by-sa.
Kezka Gales Basque Children 2022
Kezka dantza taldea Caerleon (Gales), Basque Children UK’37, 2022-07-15. Argazkia: Kezka (cc) by-sa.
Kezka Gales Basque Children 2022
Kezka dantza taldea, Caerleon (Gales), Basque Children UK’37, 2022-07-14. Argazkia: Kezka (cc) by-sa.

Amaren alaba

Gaur azken emanaldia dugunez gure aingeru-guardakoa, Carmen Kilner atera dugu aurreskuan. Carmenen amak 23 urteko neska gaztea zen erbesteratutako umeen kargu egin eta haiekin batera erbesteratu zenean. Andereñoa zena ordezko ama bihurtu zen hainbat eta hainbat umerentzat, eta ez zuen atsedenik hartu, ez bere buruan ere pentsatu bere kargu ziren ume guztiak ongi bideratuta ikusi zituen arte. Hori gertatu zenean Ingalaterran errotua zen dagoeneko eta han hazi zuen bere “bigarren” familia, Basque Childrenez gain berak erditutako umeez osatutakoa, tartean Carmen bera.

Caerleon 2022 Carmen Kilner eta Kezka dantza taldea
Carmen Kilner Kezka dantza taldeko dantzariekin, Caerleon, Basque Children, 2022-07-15. Argazkia: Josu Garate – Kezka dantza taldea. (cc) by-sa.

Carmen da Basque Children-en sua piztuta mantentzen duena gaur egun eta gu Caerleonera etorri izanaren erantzule nagusia.

Caerleon 2022 Carmen John Kilner
Carmen eta John Kilner, Caerleon, Basque Children, 2022-07-14. Argazkia: Josu Garate – Kezka dantza taldea. (cc) by-sa.

Musika eta dantzak batuta

Gure emanaldiaz gain Irantzu eta Asierrek euskal doinu eta kanta sorta polita eskaini dute, John L. Thomas harpa jotzaileak ere eskaini ditu pieza eder batzuk, elkarrekin ere aritu dira, eta azkenik Newporteko Tredegar House Folk Dancers delako taldea aritu da. Galesko dantza tradizionalen sorta ederra eskaini dute, txukun eta dotore aritu dira eta bukaeran elkarrekin dantza egiteko zenbait pieza irakatsi eta denok batera dantzatzen bukatu dugu. 

Kezka Gales Basque Children 2022
John L. Thomas harpa jotzailea, Caerleon (Gales), Basque Children UK’37, 2022-07-15. Argazkia: Kezka dantza taldea (cc) by-sa.
Kezka Gales Basque Children 2022
Tredegar House Folk Festival Dancers, Caerleon (Gales), Basque Children UK’37, 2022-07-15. Argazkia: Kezka dantza taldea (cc) by-sa.

Azkenerako, talde-argazkia izan behar zena familia-argazkia bihurtu da beraz, elkarrekin partekatu ditugun tarte-apurrak baina kantu eta dantzak eskertuz, eta berriz batzeko proposamenak elkarri eginez. 

Kezka Gales Basque Children 2022

Bueltak amari

Bidaiaren aurrekontua dantza taldeak aurreratu du Eibarko Klub Deportiboak babestuta. Diru-laguntza eskaerak egin ditugu eta oraingoz Gipuzkoako Foru Aldundian eman digu laguntza. Etxepare Institutuaren erantzunaren zain gaude. Hori ere positiboa bada aurrekontuaren zati handi bat estaliko dugu bien artean. Hirugarren zatia taldeak bere gain hartuko du.

Kezka Gales Basque Children 2022
Gales-era bidean, Basque Children UK’37 biltzarrean parte hartzera, 2022-07-14. Argazkia: Kezka (cc) by-sa.

Basque Children elkartearen biltzarra eta ekitaldian Caerleonen, Newporten izan dira, eta guk egoitza Cardiffen izan dugu. Hain zuzen bidaiak Cardiff (gauez, zein egunez…) ezagutzeko aukera eskaini digu, eta itzuli aurretik Ingalaterrako Bath hiri ederra, Caerleon bezala erromatar garaian bainu-etxeak izan zituena bisitatu dugu. 

Kezka Gales Basque Children 2022
Cardiff (Gales), 2022-07-15. Argazkia: Kezka dantza taldea (cc) by-sa.
Kezka Gales Basque Children 2022
Cardiff (Gales), 2022-07-16. Argazkia: Kezka dantza taldea (cc) by-sa.

Itzuli dira gorputzak eta ekarri ditugu oroitzapenak. Etorriko dira berriak. 

Kezka Gales Basque Children 2022