Bigarren urtez jarraian ez da Plazara Dantzara erromeriarik izango San Andres egunean. 2020ean festarik ez zen izan San Andres egunea eta 2021 honetan ere ez. Iaz atzera begiratzeko baliatu genuen, 1993ko Plazara Dantzarako argazkiak berrikusteko. Aurten erromeria beranduago bada ere, urtea bukatu aurretik, egiteko itxaropenik ez dugu galdu oraindik. Ea laster lortzen dugun ordezko data ezartzea.

Helmholtz 60 urteurrena

San Andres egunez kontzertu berezia izango da Coliseo antzokian. 60 urte betetzen dira Helmholtz organoak eraiki zituztela Eibarren, Errekatxuko taller batean (Ikusi …eta kitton argitaratutako erreportajea). Hammond organoen kopia fidel horrek Estatu Batuetako organo enpresa konstruktore famatuko nagusien harridura eragin zuen. 60 urte beranduago Jesus Mari Agirrek bizirik mantentzen du Helmholtz CV Churc organoaren ispiritua eta baita han-hemenka dauden organoak eurak ere, konponketa eta mantenu lan etengabean.  

Made In Eibar berezi honen urteurrena kontzertu bereziarekin ospatuko da aurten, Jesus Mari Agirrek berak eta Aitor Alberdik bultzatzen duten Projectors elkartearen ekimenez eta Eibarko Udalaren babesarekin. 1997tik urtero egiten da kontzertua, baina aurten 60. urteurrenarekin beste tamaina bat eman diote ekitaldiari. Musikari zerrenda bikaina iragartzen du kartelak: Olatz Salvador, Mursego, Zaloa Urain, Joseba B. Lenoir, Quico Puges, Iraide Ansorena, Elkano Browning Cream, Juan Luis Agirre, Julian Maeso eta Mikel Erentxun. Eta lehen partean Kezkako dantzariak arituko gara dantzan Quico Puges, Iraide Ansorena eta Juan Luis Agirre musikarien erritmora. 

Helmholtz kontzertua

• 2021ko azaroaren 30ean, 20:00etan
• Coliseo antzokia, Eibar.
• Sarrerak: 10€ txarteldegian edo Kutxabank.

Errebaleko plazan kontzertua eskaini du Usartza txistulari taldeak Santa Zezili ospatzeko eta bertan izan da Kezka dantza taldeko dantzari gazte talde bat kontzertuan zenbait dantza eskainiz. 

Usartza Txistulari Taldeko kideekin batera izan dira J. B. Gisasola Musika Eskolako txistu ikasleak, metal boskotea eta perkusioa, Jon Martinez abeslaria eta Kezka dantza taldea. Kezkako dantzariek agurra, Luzaideko martxa, hegi, ostalerrak, fandangoa, arin-arina eta kalejira dantzatu dituzte. 

Irekita dago Ikaskoli kanpaina, Gabonetako otarrak erosteko aukera Zuberoako ikastolak laguntzeko. Urteak daramatzagu Eibarko Klub Deportiboko Kezka dantza taldetik Xiberoko ikastolen kanpaina honetan parte hartzen eta aurten ere arituko gara. Bi berritasun izango ditu aurtengo kanpainak: eskaerak Ikaskoliren webgunean bertan egingo dira eta saskiak Eibarko Klub Deportiboan jasoko dira.  Azaroaren 28 arte egin daitezke eskaerak.

Saskiak: tokiko produktuak

Zuberoako ikastoletako guraso eta guraso ohiek ekoizten dituzten jakiekin osatzen dira saskiak. Produktore txikien ekoizpenak dira, baserritar, artzain eta ekoizleak, bertako produktuak (gaztaia, ahate gibela, eztia, gozogintza,…) lantzen dituztenak. Hiru saski mota erosi daitezke aurten:

• Ahüzki (40€): Xerriki patea (190g), Ahate gibel berrosatua (125g), Eztia (500g), Bixkotx poltsa artisanala (150g), Ardi gasna (550g)
• Irati (55€): Xerriki patea (190g),  Ahate gibel berrosatua (125g), Axoa: xahaki xehatua saltsan (640g), Ezti Olha eztia (500g. Edo hau faltako balitz Bortuko eztia), Bixkotx poltsa artisanala (150g), Ardi gasna (550g)
• Orhi (70€): Ahate gibela (200g), Bixkotx gatzatuak (80g), Lukainka idorra, azafrai erreximenta (250ml. Edo hau faltako balitz Bortuko eztia), gasna (1 kg)

Eskaera egiterakoan Eibar – Kezka dantza taldea hautatu behar da Eibarko Klub Deportiboan, Toribio Etxebarriako 16-1ean dugun egoitzan jasotzeko.

Zuberoako ikastolak

Euskara kinka larrian dago Zuberoan. Babes ofizialik gabe, etxeko transmisioa eteten ari da eta ikastolak euskararen txinparta bizi-arazten ahalegintzen dira. Bi ikastola daude Zuberoan, Alozekoa Basaburuan eta Eperra Pettarrean. Haien sostenguan laguntza handia eskaintzen du saskien kanpainak. Iaz 2200 saski saldu ziren eta horri esker covid19aren ondorioz ikastolei murriztu zitzaizkien diru-laguntzek eragindako arazo ekonomikoei aurre egin ahal izan zitzaien. 

• Ikaskoli, Eguberriko saskiak Xiberoko ikastolen alde

Pasa den urriaren 23an Trokeo-dantzak izeneko jaialdian izan gara Deban. Gure-Kai dantza taldeak antolatuta, Portugaleteko Elai Alai, Elgoibarko Haritz, Debako Gure-Kai eta Musika Eskolako dantzariak, eta Eibarko Kezka dantza taldeak izan gara oholtza gainean. Debako zumardian dagoen karpan oholtza ederra prestatu zuten Gure-Kaiko lagunek eta argi eta soinuz dotore jantzita, nork bere errepertorioko dantzak eskaintzeko aukera izan dugu.

Musika eta Dantza eskola bihurtutako Agirre jauregi dotorean aldatu ditugu erropak Kezkako dantzariok eta ez nola-nahiko gelan, Ispiluen Gela ikusgarrian baizik. Hor bertan egin digu argazkia Alex Berasategik.

Zumardian karpa ikuslez beteta zegoen ordurako. Ongi berotu eta jaialdia irekitzea egokitu zaigu eibartarroi eta Arrateko dantzak eskaini ditugu: Arrateko ezpata-dantza eta hiru trokeo-dantzak: makila txikiena, makila handiena eta brokel makilena.

Badatoz belaunaldi berriak dantza taldeetan gora eta udan Etxebarrian bezala, orain ere talde eraberrituarekin aurkeztu gara Deban. Ezpata luzeekin aritu dira Julene Andres, Irati Azpillikueta, Olatz Araolaza, Enara Magunazelaia, Ane Ajuriagerra, Eider Lasa, Ane Irusta, Amaia Basterrika, Maialen Saez, June Mallagaray, Enrike Izagirre, Julene Usobiaga, Ainhoa Larrañaga, Jone Amuategi, Irune Saez eta Maider Altzibar. Maisu-zahar edo ezpata-dantzaren gidari Unai Txurruka aritu da.Ezpata txikiekin aritu diren azkendariak: Ander Garitagoitia, Izar Araolaza, Uxue Gisasola eta Jone Lahidalga. Buruzagi: Oier Araolaza. Txistulariak: Amaia Baglietto, Ekhi Zugasti, Andoni Altzibar, Josu Agirre eta Roberto Altzerreka, eta atabalarekin Iñaki Barua.

Trokeo-dantzetan Jone Lahidalgak, Ander Garitagoitia eta Oier Araolazak egin dituzte buruzagi zortzikoak.

Ondoren Portugaleteko Elai Alai dantza taldeak hartu du oholtza. Dantzari-dantza, zinta-dantza eta jotak eskaini dituzte besteak beste.

Debako Musika eta Dantza Eskolako dantzariek Debako San Roke dantza eskaini dute.

Haritz eta Gure-Kai dantza taldea elkarrekin aritu dira, Kalez kale txistulari taldearen doinura, eta Gipuzkoako ezpata-dantza, brokel-dantza eta soka-dantzako zenbait pieza eskaini dituzte.

• Deba: Trokeo-dantzak jaialdia 2021 [Argazkiak] Alex Berasategi.

Gerra hizkera darabil zenbaitek pandemiaz aritzeko eta dantzak gudak bailiran kontatu izan dira batzuetan. Harrigarria, gudaren aurkako txertoa baitirudi dantzak. Plaza ukatuta, borroka zelaia izandako mendian bilatu dugu dantzarako aterpea, aire zabalaren babesean. 1936tik 1937rako sei hilabetez gerra-zelaia izan zen parajean, belarrak estaltzen dituen trintxera eta lubakien aztarnen gainean dantzatu dugu soka.

Sei mende lehenago ahaide nagusien arteko borroken testigu izan ziren parajeetan. Gerra hasi zenean leizarrez beteta eta gerra bukatu orduko leizarrez biluzik ageri ziren mendi eta zelaietan. 

Akondiako lehelengo gerra, agiriak diñuenez, 1390garren urtean izan zan. Gerrate haren ondorenez zabaldu zan “Akondiako kanta“, burrukan gertatu zana gogoratuz, Acundia lejar (…)ga lejarbaga hasten zana. Juan San Martin

Euskal Barrokensemble, Jantzari dokumentala eta mendi-buelta kulturalak osatu dute Eibarko Klub Deportiboko hiru batzordek (kultura, mendia eta dantza) elkarrekin antolatutako Udaberriko Euskal Jaiaren programa. Ohikoa formatoan ezin direnan gauzak antolatu ez-ohikoak probatu behar dira, eta horrela iritsi da honakoa. Kultura aire zabalean, mendi aldera eraman, eta beraz, kultura eta kirola, natura eta kultura batera ospatzeko aukera.

Jantzari parekideak

Dantza pandemikorako alokatu eta prestatu dugun Kezka-garajea dokumentalaren proiekzio-areto moduan egokitu dugu. Horma zuri majoa daukala aprobetxatuta, Dantzan Biharrianeko proiektorea eta emepebostekoen soinu-ekipoa jarri eta Udalak utzitako aulkiekin prest dago aretoa. Hori bai, argitasun gehiegi geneukan eta luzeroak iluntzen aritu gara azken orduan. 

Iurretako dantzariek hain berea eta hain maitea duten dantzari-dantzan emakumeen parte hartzea bideratzen hasteko egindako bidea erakusten du Jantzari dokumentalak. Olatz Plazaola eta Unai Esturo etorri zitzaizkigun aurkeztera eta bai prozesuak, bai dokumentalak eragin dizkien gogoetan eta sentipenak partekatzera. Dokumental ederra da, hunkigarria zenbait unetan, eta adi-adi ikusi dugu paret handian. Iurretarrak zoriondu eta testigantza hau jaso izana eskertzea baino ez zaigu geratzen, eta parekidetasunaren bidean oraindik egiteko dugun guztia aztertu, jakina!

Akondian dantzan 

Urkizun batu dira mendi-bueltan parte hartzeko izena-emanda zuten ibiltariak. Talde txikietan antolatuta joan dira abiatzen. Ibilbideko zenbait puntutan kultura ekitaldiak izan dituzten harrera eginez: bertsolariak Santa Kurutzen, trikitixa Usartzan eta dantza Akondian. Soka-dantza, aurreskua dantzatu dugu Akondian. 

Mendi-buelta ibiltarientzat utzita, txistulariak eta dantzariak zuzenean joan gara Arratetik Akondiaruntz. Haize ederrak eman digu ongi-etorria Akondia gainean. Eta giro ederrakin egin dugu entsegua eta ondoko saioa. Jose Antonio Roigek hegan jarri du kamera eta airetik ikusi ditu Akondia lexar baga eta bere lubakiak.

https://dantzan.eus/bideoak/aurreskua-akondian/embed

Ekhi Zugasti, Amaia Baglietto eta Josu Agirre aritu dira txistua eta danbolinarekin, eta Iraide Ansorenak aritu da atabalarekin. Andoni Altzibar eta Iñaki Barua etortzekoak ziren, baina azken orduan Akondiara etorri ezinda geratu dira. 

Jone Lahidalga eta Luken Aranburu aurresku eta atzesku lanetan aritu dira, Ane Muguruza eta Jone Saez zerbitzari, eta sokan izan dira dantzan Maider Altzibar, Uxue Gisasola, Irune Saez, Unai Txurruka, Jone Amuategi, Jokin Hazas, Oier Araolaza, Ainhoa Larrañaga eta Izar Araolaza. 

Lirio berdez jantzirik

Lau musikari daude Arrateko aldarean. Miren Zeberio, David Chupete, Enrike Solinis eta Pablo Martin Caminero dira. Euskal Barrokensemble. Barroko garaiko musika ekarri dute, jotzeko modu paregabeaz ekarri ere. Musika zoragarriz bete dira Arrateko elizaren barrunbeak. Ibiltariek atseden hartu dute belarriak gozatzearekin batera. 

Menditik antzokira, antzokitik plazara?

2021 urte pandemiko berezi honetan ez-ohiko moduak bilatu behar izan ditugu gure festak, eta kasu honetan Eibarko Euskal Jaia ospatzeko. Mendira jo dugu apirilean eta antzokian aritu gara maiatzean. Hurrengoa plazan.

• Udaberriko Euskal Jaia 2021 [argazkiak]

Plazan dantzatzeko aukerarik gabe, Coliseo Antzokian emanaldi didaktikoa eskaini genuen 2021eko maiatzaren 30ean, Eibarko Klub Deportiboak antolatutako 56. Euskal Jaiaren programaren baitan. Korrotik pikutara izeneko hitzaldi-dantzatu honetan korroan, borobilean hasi eta egitura koreografikoen bilakaera kontatu eta dantzatu dugu.

Borobiletik sokara

Arrateko kantutegitik jasotako kopla zaharrak irradakan dantzatuz eta kantatuz hasi gara. 

Birjiña Arrateko Zeruko lorea, zuri ta enkarnada, graziaz betea.
Arrateko zelaiko bai floridadea, hantxe kantetan dabe ederki Salbea.
Lirio loraz dago Arraten altarea, handixek gora doa zerura bidea.
Zerura gura neuke zerura boladu, aingeruak baleidakez heguak prestadu.

Borobila hautsi gabe, eskuak askatu gabe, dantza-jauzi bat egin dugu, ostalerrak, Gari Otamendik arrabitarekin jo, dantzatu eta markatu diguna. Txulalaik irradaka izateko dituen ezaugarriak ikusi eta dantzatu ondoren, borobila eten da eta sokan aurrendari eta azkendari bat agertu dira.

Jone Lahidalga aurreskulari eta Luken Aranburu atzesku direla desafioa dantzatu dute Jose Migel Laskurainen txistuaren doinura eta Iraide Ansorenaren atabalaren erritmora. Soka korapilotu dugu zubien bidez eta agurra eta Aita San Migel dantzatu diote aurresku-atzeskuek Ane Muguruza eta Jone Saez zerbitzariekin batera gonbidatu paperean egokitu den Maider Altzibarri. 

Sokatik ingurutxora

Gorteetan bezala, plaza eta larrainetan, bikote dantzak nagusitu arren borobilean dantzatzeko ohiturari eutsi zitzaion eta horren erakusgarri diren adibide batzuk dantzatu ditugu: ingurutxo bihurtutako polka, bolant-dantza tankera duen ezkotixa, larrain-dantzan ezagun zaigun baltsa. Quico Puges, Adolfo Jainaga, Iraide Ansorena, Jose Migel Laskurain, Gari Otamendi eta Unai Narbaiza musikariek liluratu gaituzte beren musika ederrarekin, eta antzokia betetzen zuten ikusleak inbidiaz bete, hain musika dantzagarria dantzatu ezinagatik.

Bikoteak laukote edo seikote bihurtuta, kontra-dantzen munduari begiratu diogu, bai Marin Marais-en Le Basque kontra-dantzan dantzatuz, bai euskal arku-dantzak eta Nafarroa Beherean dantzatzen diren  kontra-dantzak, finean dantza bera direla agerian jarriz. 

Zentrifugadorak bere bidean darrai eta laukoteak bikotetan askatuz, korrido eta arin-arinekin iritsi zaigu sakabanatze prozesua azken helmugara, alegia, pikutara.

Musikariak eta dantzariak

Jose Migel Laskurainek jo du txistua, Adolfo Jainagak trikitixa, Quico Pugesek biolontxeloa, Gari Otamendik biolina, Iraide Ansorenak perkusioak eta Unai Narbaizak panderoa. Dantzariak berriz honakoak izan dira: Jone Lahidalga, Ane Muguruza, Luken Aranburu, Maider Altzibar, Uxue Gisasola, Ainhoa Larrañaga, Unai Txurruka, Irune Saez, Jone Saez, Izar Araolaza, Jone Amuategi, Maite Gonzalez, Oihane Llorente, Julene Usobiaga, Josu Garate eta Oier Araolaza, eta azken honek egin ditu esatari-gidari lanak.

Oihane Puertas eta Idoia Lahidalga, Tenpraren Guarpena aurkezten. Eibar, Portalea, 2021-09-23. Argazkia: Oier Araolaza – Kezka dantza taldea cc-by-sa

Ez genuen aurreikusi Idoia Lahidalgaren eta Oihane Puertasen Tenpraren Guarpena dokumentalak horrelako ikusmina eragingo zuenik. Erronkariren berezko erakargarritasunari, bailara horretako emakumeen lanen oroitzapena, eta bereziki, Lahidalga eta Puertas sortzaile gazteen lana ikusteko nahia gehituta, ikusle erantzun ederra izan da ondorioa. 19:00etarako aurreikusitako emanaldia azkar bete zela ikusita, 20:00etarako bigarren emanaldia ireki genuen, eta hori ere bete zenean, egileen eskuzabaltasunari esker 20:45ean hirugarren pasea eskaini zen: 112 ikusle guztira.

Emakumeen lan ahaztuak

Tenpraren Guarpenak Erronkari ibarreko emakumeek egiten zituzten lanak jartzen ditu kontakizunaren erdigunean. Mendialdeko baso-mutil eta almadiazain gizonezkoen mundua maiz kontatua eta oroitua izan dela kontziente dira egileak eta emakumeen bizi-modu gogorrean egiten zituzten lanetan jartzen dute arreta. Zuberoara espartinak egitera doazen enaren oroitzapena ageri da dokumentalean, baina erdigunean horiek baino lilura gutxiago eragin izan duten bestelako lana, etxe, soro eta garbitokietan egiten zirenak agertzen ditu. 

Bi belaunalditako lau emakumek kontatzen dituztenek osatzen dute narrazioa, eta Erronkari bertako bizi-lagunek eta emakumeek egin zituzten antzezpenekin grabatutako errekreazioekin irudikatzen dira kontakizunean ageri diren lanak. Irudi eta soinu zaindua nabarmentzen da lanean, eta muntaketa erritmo biziarekin doa saltoka kontakizuna lan batetik bestera. 

Oroimenaren ariketa

Komunikazio ikasketak aprobetxatu dituztela erakutsiz ongi prestatu eta komunikatutako aurkezpenak egin dituzten Puertasek eta Idoiak emanaldien aurretik, eta galderak erantzuten ere zentzuz eta arrazoiz aritu dira. Galdera eta ekarpenetan zenbaitek aipatu zuen agian emakumeek Erronkarin egiten zituzten lanen antzekoak izango zirela Eibarren eta inguruetan garai horretako emakumeek egiten zituztenak, baina neguaren gorritasuna beste bat izanik mendialdean, ezin konparatu izoztutako errekan erropa garbitzeko lanak Deba ibarrekoekin. Ikusleen artetik ekarpena egin zutenen artean ziren XX. mendean Erronkariko azken euskalduna izan zen Antonia Anauten ondorengoetako batzuk.

Dantza, musika eta bertso, programa ederra antolatu dute Otxandion Urduri dantza taldeak eta Iurretako dantzariek. Soka-dantza gainbeheran dagoela sumatzen dute Durangaldean eta balioan jartzeko jaialdia antolatu dute irailaren 4an. Pozik hartu dugu gonbidapena Kezka dantza taldean. Zer esanik ez “kartela” ezagutu ahala piztu digun ilusioa: Bermeoko Alkartasuna, Iruñeko Duguna, Iurreta, Durango, Berriz eta Garaiko dantzariak, Gari Otamendi, Carlos Sagi eta Ander Blasco musikariak, Miren Amuriza eta Unai Iturriaga bertsolariak, Josu Zabala musikari eta akuilaria… 

Plaza eder bat herri dotorearen erdian

Otxandio distiratsu dago. Etxe, kale eta plaza, txukun eta dotore ageri zaizkio bisitariari eta herriaren erdian, udaletxe txiki bezain politaren parean plaza eder-ederra. Eszenatokia, eserlekuak, ingurua hesituta aforoa neurtzeko, soinua…. dena prest dute antolatzaileek iritsi garenerako. Dantzarako atondu, instrukzioak jaso eta prest gaude dantzarako. Hasi da jendea plazara hurbiltzen.

Sokaren erregelak

Eserleku asko daude plazan eta zalantza dugu beteko diren, baina antzematen da dantza-jaialdien gosea dagoela eta Otxandio eta hango eta hemengo ikuslez betetzen hasi dira aulkiak. Herrikoez gain Durangaldea, Zarautz, Baztan, Oñati edo Santurtzitik iritsitako dantza-zaleak ezagutu ditugu ikusleen artean. Plaza ia betetzen duten ikusleei Miren Soloeta eta Eneko Abasolo “Abarkas”-en ongi-etorria eskaini ondoren, Bizkaiko gaiteroen pieza batekin hasi da jaialdia. 

Erregelen deia jo du Alex Agirrebeitia txistulariak eta Durangoko eta Berrizko bina dantzari plazaratu dira. Andoni Urtiagak eta Aritz Lasargurenek dantzatu dituzte aurreskuaren erregelak eta Gorka Otaduyk eta Ixone Aromak atzeskuarenak. Durangaldeko dantza-kode zahar eta konplexua dantzatzeko estilo eta tankeren aberastasuna hasi da plazaratzen.

Norbanakoa taldean

Talde estilo bateratua eta norbanakoaren nortasuna uztartzeko moduaz lezio paregabea eskaini digu Duguna dantza taldeak eskainitako soka-dantzan. Pandemiak hainbat talde kinka larrian jarri badu ez da hori Dugunaren kasua, belaunaldi gazte eta ederra loratzen ari baita beteranoen sokara eskuz esku helduta.

Bertsotan ere aurreskua eta atzeskua kontzeptuak erabiltzen direla kontatu zigun behin Eñaut Agirrek. Bidea ireki batek, errematatu besteak, bertsoaren erregeletan duten trebetasunaz gain, euskal dantzarekiko duten gertutasuna agertu dute Miren Amurizak eta Unai Iturriagak, Josu Zabalak soinuaz lagunduta.

Neurrian sartzeko Kezka

Hamar minutuko mugan sartzeko kezkaz aritu gara entseguetan. San Joan eguneko soka-dantzan ohikoa dugun tankeran, eskutik helduta eta elkarri eskutik tiraka egin dugu plazarako sarrera. Maskarapean arnasari buelta emateko astirik gabe dantzatu dute desafioa aurreskuak eta atzeskuak.

San Joan zortzikoaren doinura puntu-jolasean aritu gara gero, bakarlarien eta talde osoaren aldairak tartekatuz. Urduri dantza taldeko bi dantzariri agurra eta Aita San Migel dantzatu ondoren zubiri-zubiri atera gara plazatik.

Oinak dantzan, ipurdia geldi

Gari Otamendi, Ander Blasco eta Carlos Sagi, hiru musikari handi, mundua dantzan jartzeko musika armatzat daukatenak. Arrabita, esku-soinu, alboka eta pandero, euskal tradizioko dantza-doinu ederrak eskaini dituzte. Ikusleen oinak eta ipurdiak geldi egon ezin sumatzen ziren, baina sorbalda, esku eta buru baino ezin dantzatu gaurkoan.

Bermeoko Alkartasuna dantza taldeak 100 alargunen dantza ekarri du Otxandioko plazara. Itsasoak eramandako arrantzaleen doluz irradakan dantzatzen dira, Thierry Biskariren kantan oinarritutakoa, Uxue Alberdiren hitzak eta Patxi Labordak mazurka erritmora koreografiatuta.

Mazurkaren malenkoniari beste mazurka batek eman dio erreleboa, bigarren hau Gari Otamendi, Ander Blasco eta Carlos Sagi hirukotearen eskutik, eta eserita bada ere, hainbat hanka dantzan ari dira dantza bihurrian. 

Erregela bihurriak eta zortziko erregularrak

Durangaldeko erregelen bigarren txandan Garaiko Unai Etxeita eta Eneko Sarrigoitia, eta Iurretako Eñaut Aiartzaguena eta Maitane Totorika aritu dira aurresku eta atzesku lanetan.

Alex Agirrebeitian txistuaren doinura erretiratu dira horiek eta sartu da plazara Otxandioko Urduri dantza taldeko soka. San Pedro zortziko ederra dantzatu dute errementarien omenez.

Azken soka, segitzeko bultzada

Segidan jaialdian parte hartu dugun talde guztietako bina dantzarik osatutako sokak hartu du plaza. Bizkaiko gaitarien jo eta guztiek batera dantzatu dituzte jota eta porrua, eta Otxandioko txistularien azken kalejirarekin borobildu da jaialdia. 

Otxandioko garbitoki zaharrean prestatu gara dantzariak eta garbitokiaren azpialdean bildu gara dantza-ostean afal-mokadurako. Bai goxotasuna eta berotasuna otxandioarrek eskaini digutena. Dantzari, dantzazale eta musikariz beteta Otxandio, afalosteko giro ederra ez dugu berehalakoan ahaztuko. Dantza-festarik gabeko denboraldi luze eta idorraren bukaera izan ote da Otxandiokoa? Hala bedi.

Erronkari ibarreko emakumeen bizipenak jasotzen ditu Idoia Lahidalga Baglietto eibartarrak (eta Kezkako dantzariak)  eta Oihane Puertas Ramirez lasartearrak egin duten dokumental honek “Tenpraren Guarpena” dokumentalak. Belaunaldi ezberdinetako lau emakume, bailarako zenbait herritakoak, bizipen ezberdinekin historia berdina kontatzen. Guarpenari etzau akabatan trenpa (oroimenari ez zaio amaitzen denbora) erronkarierazko esalmoldetik dator izenburua, Tenpraren Guarpena, alegia, denboraren oroimena.

Mondragon Unibertsitatean Ikus-entzunezko Komunikazio Graduaren amaierako lan modura egin dute Lahidalgak eta Puertasek dokumentala, eta ekainean aurkeztu dute tribunalaren aurrean. Hain zuzen Kimu Berri 1. Saria jaso dute, gradu bukaerako lanaren aurkezpen onenaren saria. Eta ondoren, Erronkaribarrean hainbat aurkezpen eta emanaldi egin dituzte uda honetan.

Tenpraren Guarpena Eibarren

• Data: 2021eko irailaren 23an, osteguna, 19:00etan.
• Tokia: Portalea Kultur Etxeko (Eibar) areto nagusian (2. solairua).
• Sarrerak: izen-emateak kezka@dantzan.com helbidean edo Kezka dantza taldearen uasapean (605 711 429)
• Antolatzailea: Kezka dantza taldea – Eibarko Klub Deportiboa.
• Laguntzailea: Eibarko Udala.

Pandemia tarteko, aurten ere ezingo dugu irailaren 8an bertan ohi dugun moduan Arrateko dantzen sorta zelairatu. Hala ere, kofradia egunean, irailaren 12an, igandean, eguerdiko 13:00ean eskainiko ditugu Arrateko ezpata-dantza eta trokeo-dantzak Arrateko zelaian. Osasun egoera dela eta Eibarko Udalak erabaki du 2021 honetan ere ez antolatzea Arrateko jairik. 2020an ere berdin gertatu zen eta ordukoan ezpata-dantza aurretik grabatu eta irailaren 8an sarean zabaldu genituen irudiak.

Aurten ere ez da festarik izango, baina Arrateko dantzak kofradia egunean, irailaren 12an, igandez eskaintzeko aukera izango dugu. 12:30ean izango da meza Arrateko santutegian eta mezaren ondotik ez da prozesiorik izango, eta beraz, 13:00-13:15 inguruan eskainiko ditugu Arrateko dantzak zelaian, Usartza txistulari taldeak eta Kezka dantza taldeak. Arrateko ezpata-dantza eta trokeo-dantzak (makila txikiena, makila handiena eta brokel-makilena) eskainiko ditugu. 

Neurriak

Arrate jaietan izan ohi duenarekin alderatuta ez-ohiko tankera du egunotan Arrateko zelaiak, txosnarik, oholtzarik ez bestelakorik gabe, belarrak berdetzen ditu inguruak, probalekuko harriak ere estaliz zenbait puntutan. Probatokiaren inguruan aulkiak jarriko dira eta dantza ekitaldia ikusi nahi duenak aulkietan eserita egon beharko du, distantziak eta ezarritako neurriak betez. Eserlekuak ez dira aldez aurretik erreserbatuko; ikusleak iritsi ahala esertzen joan daitezke.

Dantzarien taldea ere azken urteotakoarekin alderatuta apur bat txikiagoa izango da. Azken hamabost urteotan Euskal Herri osoko hainbat dantzari, dantza-maisu eta dantza-lagun gonbidatu ditugu Arratera, gurekin dantzatu eta Arrateko Dantzarien Kofradiako kide izatera. Aurten ordea, iaz bezala, ez da ohorezko gonbidaturik ez eta kanpotik etorritakorik izango eta Kezkako dantzariekin osatuko da taldea.

Arrateko Amaren Dantzak 2021

• Taldeak: Arrateko Dantzarien Kofradia, Kezka dantza taldea eta Usartza txistulari taldea.
• Data: 2021eko irailaren 12a, igandea, 13:00etan.
• Tokia: Arrateko (Eibar) zelaia.
• Dantzak: Arrateko ezpata-dantza eta trokeo-dantzak
• Antolatzaileak: Kezka dantza taldea – Eibarko Klub Deportiboa, Arrateko kofradia, Eibarko Udala.